مدارک لازم جهت تعویض پلاک

برای تعویض پلاک خودرو، شما به مجموعه ای از مدارک هویتی، اسناد خودرویی، و تأییدیه های مربوط به محل سکونت نیاز دارید که آماده سازی آن ها قبل از مراجعه به مراکز تعویض پلاک الزامی است.

تعویض پلاک خودرو یکی از مهم ترین مراحل پس از هر معامله خرید و فروش وسیله نقلیه است که جنبه های قانونی و حقوقی بسیاری را پوشش می دهد. این فرآیند نه تنها انتقال رسمی مالکیت را تأیید می کند، بلکه از بروز مشکلات آتی برای خریدار و فروشنده، از جمله ثبت تخلفات و مسئولیت های حقوقی به نام مالک قبلی، جلوگیری می کند. در سال 1404، با توجه به تحولات و به روزرسانی های احتمالی در قوانین، داشتن یک راهنمای جامع و دقیق برای پیمودن این مسیر ضروری است. این مقاله با هدف ارائه اطلاعات کامل و کاربردی در مورد تمامی مدارک لازم جهت تعویض پلاک و مراحل گام به گام آن، از جمله شرایط خاص مانند تعویض پلاک با وکالت، برای خودروهای صفر کیلومتر، وارداتی، متوفی یا مخدوش، تدوین شده است تا شما بتوانید این فرآیند را با آگاهی و اطمینان کامل به سرانجام برسانید.

اهمیت تعویض پلاک در معاملات خودرو

تعویض پلاک خودرو، گام نهایی و حیاتی در فرآیند خرید و فروش وسیله نقلیه است. این اقدام از نظر قانونی مالکیت را به صورت رسمی به خریدار منتقل می کند و از بسیاری از مشکلات حقوقی و کیفری برای فروشنده پیشگیری می نماید. تا زمانی که پلاک تعویض نشود، تمامی تخلفات، جریمه ها و مسئولیت های ناشی از حوادث احتمالی به نام فروشنده ثبت خواهد شد. از سوی دیگر، برای خریدار نیز داشتن پلاکی به نام خود، نشان دهنده مالکیت قطعی و امکان استفاده قانونی از خودرو است. پلیس راهور نیز از این طریق، قادر به شناسایی دقیق مالکان و رانندگان برای اعمال قانون و کنترل تخلفات است.

مراحل گام به گام تعویض پلاک خودرو در سال 1404

برای انجام تعویض پلاک، باید مراحل مشخصی را به ترتیب طی کنید تا فرآیند بدون مشکل و اتلاف وقت پیش برود.

مرحله 1: تسویه بدهی ها و آماده سازی اولیه

پیش از هر چیز، اطمینان حاصل کنید که تمامی بدهی های خودرو تسویه شده اند. این شامل خلافی، عوارض سالیانه شهرداری، عوارض آزادراهی و مالیات نقل و انتقال (بر عهده فروشنده) می شود. استعلام و پرداخت این موارد را می توانید از طریق سامانه های آنلاین یا دفاتر پلیس+10 انجام دهید. همچنین، شماره شاسی و موتور خودرو را تمیز کنید تا در زمان بازدید کارشناس خوانا باشد.

مرحله 2: دریافت نوبت اینترنتی

دریافت نوبت از سامانه نوبت دهی (www.nobatdehi.epolice.ir) الزامی است. پس از ثبت نام، استان، شهر، نوع خدمت و وسیله نقلیه را انتخاب کرده و مرکز، تاریخ و ساعت دلخواه را رزرو کنید. پرینت برگه نوبت دهی را همراه داشته باشید. برای رزرو نوبت در استان های مختلف، ساعات خاصی در نظر گرفته شده است:

استان	ساعت مراجعه به سامانه
بوشهر، تهران، کرمان، گیلان و یزد	8:00 صبح
اصفهان، حومه تهران، خراسان رضوی، قزوین و هرمزگان	9:00 صبح
اردبیل، آذربایجان غربی، خراسان شمالی، خوزستان و فارس	10:00 صبح
البرز، کردستان، گلستان و لرستان	11:00 صبح
ایلام، آذربایجان شرقی، سیستان و بلوچستان، قم و مازندران	12:00 ظهر
چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، زنجان، سمنان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، مرکزی و همدان	14:00 (2 بعد از ظهر)

مرحله 3: مراجعه به مرکز و تحویل مدارک

در زمان مقرر، به همراه خریدار و فروشنده (یا وکیل قانونی)، به مرکز تعویض پلاک مراجعه کنید. برگه نوبت را تحویل داده و قبض پارکینگ دریافت کنید. تمامی مدارک کامل را به باجه مربوطه ارائه دهید. حضور فیزیکی طرفین (یا وکیل) برای تطابق هویت ضروری است.

مرحله 4: بازدید فنی و کارشناسی خودرو

کارشناسان مرکز، اصالت خودرو را بررسی کرده و شماره شاسی و موتور را با مدارک تطبیق می دهند. اطمینان از خوانا بودن این شماره ها مهم است. هرگونه نقص فنی جدی (مانند شیشه شکسته) یا تغییرات غیرمجاز (بدون مجوز) می تواند مانع از تعویض پلاک شود.

مرحله 5: پرداخت هزینه ها و فک پلاک

پس از تأیید کارشناسی، هزینه های ثابت تعویض پلاک و صدور کارت (بر عهده خریدار) را پرداخت کنید. سپس پلاک های قبلی از روی خودرو باز و به انبار تحویل داده می شوند. پلاک های فک شده تا یک سال در انبار نگهداری می شوند و مالک می تواند برای خودروی جدید از آن ها استفاده کند.

مرحله 6: دریافت پلاک جدید و برگ سبز

خریدار می تواند پلاک جدید را از میان پلاک های موجود انتخاب یا درخواست ساخت پلاک جدید دهد. پلاک جدید بر روی خودرو نصب می شود. تأییدیه نقل و انتقال نیز تحویل داده می شود. برگ سبز جدید خودرو به عنوان سند رسمی مالکیت به همراه کارت خودرو، توسط پست به آدرس جدید خریدار ارسال خواهد شد. زمان ارسال معمولاً 35 تا 65 روز کاری است.

مدارک کامل برای تعویض پلاک (تفکیک شده)

تهیه مدارک صحیح و کامل، کلید یک فرآیند تعویض پلاک سریع و بدون دردسر است. در ادامه، مدارک مورد نیاز را به تفکیک بررسی می کنیم.

مدارک عمومی و اصلی (برای هر دو طرف)

• اصل شناسنامه و کارت ملی: خریدار و فروشنده (یا وکیل قانونی هر یک).
• برگ سبز خودرو: سند مالکیت رسمی نیروی انتظامی.
• کارت خودرو: در صورت مفقودی، باید قبلاً اعلام و پیگیری شده باشد.
• بیمه نامه شخص ثالث معتبر: حتی با اعتبار یک روز.
• کارت معاینه فنی معتبر: برای خودروهای بالای 4 سال.
• برگه تسویه حساب خلافی، عوارض شهرداری، مالیات نقل و انتقال: تمامی بدهی ها باید تسویه شده باشند.
• فیش واریزی هزینه های تعویض پلاک.
• حضور خودرو: برای بازدید فنی.

مدارک اختصاصی خریدار برای احراز محل سکونت

برای صدور پلاک جدید متناسب با شهر محل سکونت خریدار، ارائه یکی از مدارک لازم جهت تعویض پلاک که در ادامه می آید، الزامی است. همچنین تأییدیه آدرس پستی در سامانه سخا (sakha.epolice.ir) ضروری است.

• سند مالکیت منزل: به نام خریدار، همسر او (همراه با شناسنامه و کارت ملی همسر) یا والدین او (همراه با شناسنامه و کارت ملی والدین).
• اجاره نامه رسمی: باید دارای کد رهگیری و ثبت شده در سامانه املاک و مستغلات کشور باشد.
• قبوض خدماتی: (آب، برق، گاز، تلفن) به نام خریدار و به تاریخ روز.
• گواهی اشتغال به کار: برای کارکنان دولتی یا بخش خصوصی، با درج آدرس محل سکونت و تأییدیه رسمی از محل کار.
• گواهی اشتغال به تحصیل فرزندان: با درج آدرس محل سکونت والدین و تأییدیه آموزش و پرورش.
• جواز کسب معتبر: به نام خریدار، با درج آدرس محل کسب.

برای احراز محل سکونت، معمولاً ارائه یکی از مدارک ذکر شده به همراه تأییدیه سامانه سخا کفایت می کند.

مدارک لازم برای تعویض پلاک با وکالت

در صورتی که فروشنده امکان حضور در مرکز تعویض پلاک را نداشته باشد، می تواند به خریدار (یا شخص دیگری) وکالت رسمی برای انجام مراحل تعویض پلاک بدهد. این وکالت نامه باید در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شود و شامل جزئیاتی مانند محدودیت زمانی و اختیارات دقیق (مثل فک پلاک، نقل و انتقال و …) باشد. مدارک مورد نیاز عبارتند از:

• اصل وکالت نامه رسمی تعویض پلاک: صادر شده از دفاتر اسناد رسمی.
• مدارک هویتی وکیل: اصل شناسنامه و کارت ملی وکیل (خریدار).
• کپی مدارک هویتی موکل (فروشنده): جهت تطبیق اطلاعات.
• تمامی مدارک عمومی خودرو (برگ سبز، کارت خودرو، بیمه نامه و…).

مدارک تعویض پلاک در شرایط خاص

خودروهای صفر کیلومتر

برای خودروهای صفر کیلومتر، نیاز به معاینه فنی نیست. مدارک اصلی شامل فاکتور فروش یا برگه کمپانی است. در صورت عدم صدور کارت خودرو، با اخذ تعهدنامه قابل چشم پوشی است.

خودروهای وارداتی

مدارک لازم جهت تعویض پلاک برای خودروهای وارداتی شامل اصل کارت ملی خریدار، برگ سبز خودرو، سند ترخیص از گمرک، سند کمپانی واردکننده یا گواهی نمایندگی واردکننده و در صورت واردات شخصی، کارت بازرگانی است. همچنین بیمه نامه شخص ثالث و معاینه فنی معتبر (در صورت لزوم) و مدارک احراز سکونت خریدار نیز ضروری است.

خودروهای مزایده ای

برای خودروهای مزایده ای، علاوه بر مدارک عمومی، کارتکس مزایده گذار و گواهی مزایده نیز باید ارائه شود. این مدارک نشان دهنده قانونی بودن فرآیند خرید خودرو از طریق مزایده است.

خودروهای متوفی

در صورت فوت مالک اصلی خودرو، فرآیند تعویض پلاک کمی پیچیده تر است. مدارک لازم شامل گواهی انحصار وراثت، گواهی فوت، و گواهی پرداخت مالیات بر ارث است. حضور تمامی وراث یا وکیل رسمی از سوی آن ها (با وکالت نامه رسمی که اختیارات کافی را داشته باشد) در مرکز تعویض پلاک الزامی است. عدم تعویض پلاک خودروی متوفی، می تواند در آینده برای وراث مشکلات قانونی ایجاد کند.

تعویض پلاک به نام فرزند (زیر 18 سال)

انتقال پلاک به نام فرزند زیر 18 سال، نیازمند حضور قیم قانونی (پدر) است. مدارک شامل شناسنامه و کارت ملی فرزند و قیم، به همراه تمامی مدارک عمومی خودرو است. برگ سبز و کارت خودرو به نام فرزند صادر خواهد شد.

پلاک مخدوش یا مفقودی

در صورت مخدوش شدن یا مفقود شدن یکی از پلاک ها، مالک باید ابتدا به کلانتری مراجعه کرده و اعلام مفقودی کند. سپس با در دست داشتن گواهی اعلام مفقودی از کلانتری، برگ سبز، کارت خودرو، اصل کارت ملی و تعهدنامه رسمی، به مرکز تعویض پلاک مراجعه نماید. مخدوش کردن عمدی پلاک جرم محسوب می شود و مجازات های قانونی دارد. در صورت نیاز به ساخت پلاک جدید، هزینه های مربوطه دریافت خواهد شد.

موتورسیکلت و تاکسی

مدارک لازم جهت تعویض پلاک موتورسیکلت تا حدودی مشابه خودروها است، اما ممکن است در برخی جزئیات (مانند احراز محل سکونت که گاهی ساده تر است) تفاوت هایی وجود داشته باشد. عموماً نیاز به نوبت دهی آنلاین نیست و با حضور فیزیکی و مدارک شناسایی خریدار و فروشنده، اصل سند و کارت موتور، بیمه نامه معتبر، معاینه فنی و برگه تسویه خلافی می توان اقدام کرد. برای تاکسی، معرفی نامه رسمی از سازمان تاکسیرانی الزامی است.

تغییر پلاک از یک شهر به شهر دیگر

اگر مالک خودرو به دلیل تغییر محل سکونت قصد تعویض پلاک از یک شهر به شهر دیگر را دارد، نیاز است مدارک احراز محل سکونت جدید را ارائه دهد. در این حالت، نیازی به پرداخت مالیات نقل و انتقال نیست، زیرا تغییری در مالکیت خودرو ایجاد نشده است.

هزینه های تعویض پلاک خودرو در سال 1404 (با جزئیات)

آگاهی از هزینه های مرتبط با تعویض پلاک به شما کمک می کند تا با آمادگی مالی کافی به مراکز مربوطه مراجعه کنید. این هزینه ها به دو دسته ثابت و متغیر تقسیم می شوند:

هزینه های ثابت

مبلغ دقیق و ثابت برای تعویض پلاک و صدور کارت خودرو جدید در سال 1404، حدود 390,000 تومان است و عموماً بر عهده خریدار می باشد.

هزینه های متغیر (مسئولیت فروشنده)

• مالیات نقل و انتقال خودرو: 1% ارزش خودرو برای داخلی و 2% برای وارداتی.
• عوارض سالیانه شهرداری: 0.1% قیمت روز خودرو برای داخلی و 0.15% برای وارداتی.
• تسویه خلافی، عوارض آزادراهی و طرح ترافیک.

سایر هزینه ها

• هزینه تأییدیه پستی احراز سکونت: حدود 80,000 تومان.
• هزینه تنظیم وکالت نامه: (در صورت لزوم) بسته به دفاتر اسناد رسمی و نوع وکالت (حدود 150,000 تا 600,000 تومان).

نکات کلیدی برای یک تعویض پلاک بی دردسر

برای جلوگیری از هرگونه تأخیر یا مشکل در فرآیند تعویض پلاک، به نکات زیر توجه کنید:

• آماده سازی جامع: تمامی مدارک لازم جهت تعویض پلاک را با دقت جمع آوری و از اعتبار آن ها مطمئن شوید.
• تسویه کامل بدهی ها: قبل از مراجعه، از صفر بودن خلافی و عوارض خودرو اطمینان حاصل کنید.
• نظافت خودرو: شماره شاسی و موتور را برای بازدید کارشناس تمیز و خوانا نگه دارید.
• بررسی معاینه فنی و بیمه: از اعتبار این دو مدرک مهم اطمینان حاصل کنید.
• حضور به موقع: در تاریخ و ساعت مقرر به مرکز تعویض پلاک مراجعه کنید.
• پیگیری پس از تعویض: وضعیت ارسال برگ سبز و کارت خودرو را از طریق پست پیگیری نمایید.
• درج جزئیات در مبایعه نامه: مسئولیت ها و زمان بندی تعویض پلاک را در قرارداد فروش قید کنید.
• الحاقیه بیمه بدنه: پس از تعویض پلاک، برای بیمه بدنه الحاقیه دریافت کنید.

اجرائیات تعویض پلاک چیست؟

واحد اجرائیات در مراکز تعویض پلاک، مسئول رسیدگی به اختلافات و مشکلات مربوط به امور مالی و قانونی خودرو است. اگر خلافی ها در سیستم ثبت نشده باشند یا فروشنده اعتراضی به آن ها داشته باشد، یا هرگونه مشکل مالی دیگری مانع از ادامه فرآیند شود، این واحد مسئول بررسی و حل و فصل آن هاست تا تعویض پلاک با موفقیت انجام پذیرد.

مراکز تعویض پلاک در تهران (آدرس و شماره تماس)

در ادامه، اطلاعات برخی از مراکز مهم تعویض پلاک در تهران آورده شده است. پیش از مراجعه، حتماً از طریق سامانه نوبت دهی، نوبت بگیرید:

نام مرکز	آدرس دقیق	شماره تماس
مرکز میثم	کیلومتر ۱۷ جاده مخصوص کرج، خیابان داروپخش، خیابان روز دارو	۰۲۱-۴۴۹۸۶۰۰۰
مرکز اتحاد	تهرانپارس، حکیمیه، خیابان اتحاد، اتحاد ۵ غربی	۰۲۱-۷۷۳۹۳۰۳۰
مرکز چیتگر	کیلومتر ۱۲ جاده مخصوص کرج	۰۲۱-۴۴۹۰۱۹۲۹
مرکز خاوران	کیلومتر ۱۰ جاده خاوران، بعد از سه راه سیمان	۰۲۱-۳۳۸۵۱۳۳۲
مرکز الغدیر	یافت آباد، بلوار الغدیر، خیابان اکبر حسینی	۰۲۱-۶۶۱۳۳۶۹۳
مرکز ایران خودرو	کیلومتر۱۴ جاده مخصوص کرج (مستقر در شرکت ایران خودرو)	۰۲۱-۴۴۹۳۴۴۴۵
مرکز سایپا	کیلومتر ۱۱ جاده مخصوص کرج (مستقر در شرکت سایپا)	۰۲۱-۴۴۹۰۶۶۱۰

برای یافتن مراکز در سایر شهرها، می توانید از طریق سامانه نوبت دهی تعویض پلاک اقدام کنید و اطلاعات لازم را کسب نمایید.

آمادگی کامل و داشتن اطلاعات صحیح، فرآیند تعویض پلاک خودرو را برای شما به تجربه ای روان و بدون استرس تبدیل خواهد کرد. با رعایت نکات و تهیه مدارک لازم جهت تعویض پلاک، می توانید با اطمینان خاطر از انتقال قانونی مالکیت خودروی خود اطمینان حاصل کنید و از بروز هرگونه مشکل حقوقی در آینده پیشگیری نمایید.