خلاصه کتاب اقتصاد مقاومتی در ورزش ( نویسنده احمد سعیدی کیا )

کتاب «اقتصاد مقاومتی در ورزش» نوشته احمد سعیدی کیا، تلاشی ارزشمند برای تبیین ارتباط عمیق و راهبردی میان مفهوم اقتصاد مقاومتی و حوزه ورزش است. این اثر با رویکردی تحلیلی، به بررسی چگونگی کاربرد اصول اقتصاد مقاومتی در ساختار ورزشی کشور می پردازد و راهکارهایی عملی برای افزایش تاب آوری، کارایی و خودکفایی در این بخش حیاتی ارائه می دهد. کتاب مذکور، ورزش را نه تنها یک فعالیت تفریحی، بلکه بستری برای توسعه اقتصادی، اشتغال زایی و ارتقای فرهنگ عمومی معرفی می کند.

ورزش در دنیای امروز، دیگر صرفاً یک سرگرمی یا ابزاری برای سلامت جسمانی نیست، بلکه به یک صنعت جهانی عظیم تبدیل شده که سهم قابل توجهی در تولید ناخالص ملی و اقتصاد کشورها دارد. اهمیت سرمایه گذاری در ورزش از دیرباز در جوامع پیشرفته درک شده و به رشد چشمگیری در بودجه های اختصاص یافته به این حوزه انجامیده است. این سرمایه گذاری، هم می تواند اثرات کوتاه مدت و هم بلندمدت اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در پی داشته باشد. با توجه به چالش های اقتصادی کنونی، لزوم توجه به رویکردهای نوین و کارآمدی مانند اقتصاد مقاومتی در تمامی بخش ها، از جمله ورزش، بیش از پیش احساس می شود. این کتاب با بررسی ابعاد مختلف این پیوند، راهنمایی جامع برای درک و اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی در عرصه ورزش کشور فراهم می آورد و به دانشجویان، پژوهشگران، مدیران ورزشی و علاقه مندان به این حوزه کمک می کند تا دیدگاهی عمیق تر و جامع تر نسبت به این موضوع مهم پیدا کنند.

مبانی و پیوند اقتصاد مقاومتی با ورزش (خلاصه فصل اول)

فصل نخست کتاب «اقتصاد مقاومتی در ورزش»، به تشریح بنیادی ترین مفاهیم و ارکان اقتصاد مقاومتی می پردازد و سپس ارتباط تنگاتنگ آن را با ساختار و کارکرد حوزه ورزش تبیین می کند. درک این مفاهیم، گامی اساسی برای پیاده سازی موفق سیاست های اقتصاد مقاومتی در هر بخشی، از جمله ورزش، محسوب می شود.

تعریف و ارکان اقتصاد مقاومتی

اقتصاد مقاومتی، از دیدگاه رهبر معظم انقلاب، یک الگوی اقتصادی جامع است که با هدف مقاوم سازی اقتصاد کشور در برابر تکانه های بیرونی و درونی، دستیابی به استقلال اقتصادی و حرکت به سوی پیشرفت پایدار طراحی شده است. این الگو بر پنج رکن اصلی استوار است:

1. مقاوم بودن اقتصاد: به معنای تاب آوری و استحکام اقتصاد در برابر فشارهای اقتصادی، تحریم ها و نوسانات بازار جهانی. این ویژگی با تکیه بر ظرفیت های داخلی و کاهش وابستگی های خارجی محقق می شود.
2. استفاده از همه ی ظرفیت های دولتی و مردمی: بهره برداری حداکثری از پتانسیل های داخلی، شامل سرمایه های انسانی، منابع طبیعی، دانش و فناوری، و مشارکت فعال بخش خصوصی و آحاد مردم در فرآیند تولید و توسعه.
3. حمایت از تولید ملی: تقویت بنیان های تولید داخلی، پشتیبانی از کارآفرینان و صنایع بومی، و ایجاد فضای مناسب برای رشد و توسعه محصولات و خدمات ایرانی. این امر به کاهش واردات و افزایش اشتغال زایی کمک می کند.
4. مدیریت منابع ارزی: استفاده بهینه و هوشمندانه از منابع ارزی کشور، جلوگیری از اتلاف و تخصیص آن به اولویت های استراتژیک برای تقویت تولید و توسعه زیرساخت ها.
5. مدیریت مصرف: ترویج الگوی مصرف صحیح، مبارزه با اسراف و تبذیر، و حمایت از مصرف کالاهای داخلی به منظور تقویت تولیدکنندگان و صرفه جویی در منابع.

تفاوت اقتصاد مقاومتی با مقاومت اقتصادی

نکته مهمی که سعیدی کیا در این بخش بر آن تأکید دارد، تمایز میان «اقتصاد مقاومتی» و «مقاومت اقتصادی» است. مقاومت اقتصادی اغلب یک واکنش منفعلانه و کوتاه مدت به بحران های اقتصادی است که صرفاً به تحمل شرایط و کاهش آسیب ها می پردازد. اما اقتصاد مقاومتی، رویکردی فعال، راهبردی و بلندمدت است که نه تنها به مقابله با بحران ها می پردازد، بلکه به دنبال ایجاد فرصت ها، خودکفایی و پیشرفت در دل محدودیت هاست. این الگو یک راهبرد پویا برای رشد و توسعه است، نه صرفاً یک تاکتیک دفاعی.

اقتصاد درون زا و برون گرا در بستر ورزش

مفهوم اقتصاد درون زا و برون گرا، ابعاد کلیدی دیگری از اقتصاد مقاومتی هستند که در حوزه ورزش نیز کاربرد دارند. اقتصاد درون زا به معنای تکیه بر پتانسیل ها و ظرفیت های داخلی برای ایجاد ارزش و ثروت است. در ورزش، این مفهوم شامل بهره گیری از استعدادهای بومی، توسعه زیرساخت های ورزشی با استفاده از توان داخلی، تولید لوازم و تجهیزات ورزشی در داخل کشور، و تقویت مدیریت و سرمایه گذاری داخلی در باشگاه ها و فدراسیون ها می شود. در مقابل، اقتصاد برون گرا بر تعامل سازنده با اقتصاد جهانی، جذب سرمایه گذاری خارجی، صادرات خدمات و محصولات ورزشی، و بهره گیری از دانش و فناوری های نوین بین المللی با حفظ استقلال ملی تأکید دارد. این دو رویکرد مکمل یکدیگرند و ورزش می تواند با تلفیق هوشمندانه آن ها، به رشد و توسعه پایدار دست یابد.

پیشینه و اهمیت اقتصاد صنعت ورزش

سعیدی کیا در ادامه این فصل، نگاهی به پیشینه و اهمیت فزاینده صنعت ورزش در جهان و ایران می اندازد. در سطح جهانی، ورزش به یک صنعت چند میلیارد دلاری تبدیل شده که شامل حوزه هایی چون تجهیزات ورزشی، پخش تلویزیونی، تبلیغات، گردشگری ورزشی، و خدمات آموزشی است. این صنعت فرصت های شغلی فراوانی ایجاد کرده و به رشد اقتصادی کمک می کند. در ایران نیز، با وجود چالش ها، پتانسیل های عظیمی برای توسعه صنعت ورزش وجود دارد. شناخت این پتانسیل ها و سرمایه گذاری صحیح، می تواند ورزش را از یک مصرف کننده بودجه به یک مولد ثروت تبدیل کند.

چگونگی گفتمان سازی اقتصاد مقاومتی در ورزش

برای پیاده سازی موفق اقتصاد مقاومتی در ورزش، صرفاً تدوین سیاست ها کافی نیست؛ بلکه باید یک گفتمان عمومی و فرهنگی قوی در این زمینه ایجاد شود. این گفتمان سازی مستلزم آگاهی بخشی به جامعه، مدیران، ورزشکاران و رسانه ها درباره اهمیت و فواید اقتصاد مقاومتی در ورزش است. راهکارهای پیشنهادی در کتاب شامل ترویج فرهنگ صرفه جویی، حمایت از تولیدکنندگان داخلی تجهیزات ورزشی، ارتقای نقش ورزش در اشتغال زایی و افزایش تاب آوری جامعه از طریق ورزش همگانی است. این گفتمان باید به گونه ای نهادینه شود که همه فعالان حوزه ورزش خود را بخشی از این حرکت ملی بدانند.

اهداف و کارکردهای اقتصاد مقاومتی در توسعه ورزش (خلاصه فصل دوم)

فصل دوم کتاب احمد سعیدی کیا، بر اهداف و کارکردهای حیاتی اقتصاد مقاومتی در مسیر توسعه بخش ورزش متمرکز است. این فصل به وضوح نشان می دهد که چگونه یک درک عمیق از اقتصاد ورزش، پیش زمینه ای ضروری برای پیاده سازی موفق اصول اقتصاد مقاومتی در این حوزه است.

فهم اقتصاد ورزش به عنوان پایه

پیاده سازی موفقیت آمیز اقتصاد مقاومتی در ورزش، پیش از هر چیز نیازمند فهم دقیق و جامع از سازوکارهای اقتصاد ورزش است. اقتصاد ورزش به بررسی تولید، توزیع و مصرف کالاها و خدمات ورزشی می پردازد و شامل ابعادی چون تأمین مالی، بازاریابی، مدیریت منابع انسانی، زیرساخت ها و تأثیرات اجتماعی و اقتصادی ورزش است. تا زمانی که مدیران و تصمیم گیرندگان از پیچیدگی ها و پتانسیل های اقتصادی ورزش آگاه نباشند، نمی توانند سیاست های مؤثر اقتصاد مقاومتی را تدوین و اجرا کنند. این فهم عمیق، امکان شناسایی نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدات را در جهت مقاوم سازی و توسعه پایدار فراهم می آورد.

ضرورت و اهداف خصوصی سازی در ورزش

یکی از ارکان مهم توسعه پایدار و اقتصاد مقاومتی در ورزش، خصوصی سازی است. کتاب بر ضرورت این امر تأکید می کند و دلایل متعددی برای آن برمی شمرد. ورزش دولتی، اغلب با چالش هایی چون ناکارآمدی، بوروکراسی سنگین، کمبود منابع و عدم انعطاف پذیری مواجه است. خصوصی سازی با اهدافی چون کاهش بار مالی دولت، افزایش کارایی و بهره وری، جذب سرمایه های بخش خصوصی و مردمی، ایجاد رقابت سالم و افزایش کیفیت خدمات ورزشی صورت می گیرد. این اهداف در راستای اصول اقتصاد مقاومتی، یعنی کاهش وابستگی به بودجه دولتی و تکیه بر توان داخلی و مردمی، قرار دارند.

آثار و پیامدهای خصوصی سازی

خصوصی سازی، همچون هر تغییر ساختاری بزرگی، می تواند آثار و پیامدهای مثبت و منفی داشته باشد. از جمله آثار مثبت می توان به افزایش سرمایه گذاری، بهبود زیرساخت ها، ارتقای سطح مدیریتی، توسعه رشته های ورزشی متنوع و افزایش مشارکت مردمی اشاره کرد. خصوصی سازی می تواند به حرفه ای شدن بیشتر ورزش، جذب استعدادها و افزایش درآمدزایی از طریق تبلیغات و اسپانسرینگ کمک کند. با این حال، باید مراقب پیامدهای منفی احتمالی مانند گرانی خدمات ورزشی، انحصارگرایی، یا غفلت از ورزش همگانی بود. کتاب بر لزوم نظارت دقیق دولت برای جلوگیری از این پیامدها و حفظ اهداف اجتماعی ورزش در کنار اهداف اقتصادی تأکید می کند.

اقتصاد مقاومتی و توسعه پایدار

ارتباط میان اقتصاد مقاومتی و توسعه پایدار در ورزش، چه در بخش آماتور و چه در بخش حرفه ای، از مباحث محوری این فصل است. اقتصاد مقاومتی با تأکید بر خودکفایی، بهره وری و استفاده بهینه از منابع، به طور مستقیم به توسعه پایدار کمک می کند. در ورزش آماتور (همگانی)، این مفهوم به معنای ترویج ورزش با حداقل هزینه، استفاده از فضاهای عمومی و ظرفیت های مردمی، و تولید داخلی تجهیزات ورزشی ساده است. در ورزش حرفه ای نیز، توسعه پایدار از طریق جذب حامیان مالی داخلی، مدیریت مالی صحیح، سرمایه گذاری در استعدادهای بومی و کاهش وابستگی به واردات محقق می شود. این رویکرد به ورزش اجازه می دهد تا به جای مصرف کننده منابع، به مولد ارزش و پایداری تبدیل شود.

تغییرات ساختاری و مدیریتی مورد انتظار

برای پیاده سازی اصول اقتصاد مقاومتی و دستیابی به توسعه پایدار در ورزش، تغییرات ساختاری و مدیریتی عمیقی در وزارت ورزش و جوانان، کمیته ملی المپیک، فدراسیون ها و باشگاه ها ضروری است. کتاب پیشنهاداتی برای چابک سازی، کاهش بوروکراسی، تفویض اختیار، و افزایش شفافیت مالی ارائه می دهد. این تغییرات باید شامل بازنگری در قوانین و مقررات، اصلاح ساختار بودجه بندی، و تأکید بر شایسته سالاری در انتصاب مدیران باشد. هدف نهایی، ایجاد سیستمی پویا و پاسخگو است که بتواند به طور مؤثر، سیاست های اقتصاد مقاومتی را در تمامی سطوح ورزش پیگیری کند.

آثار مستقیم اقتصاد مقاومتی بر ابعاد مختلف ورزش (خلاصه فصل سوم)

فصل سوم کتاب «اقتصاد مقاومتی در ورزش» به بررسی دقیق و عملیاتی جنبه های مختلف تأثیرگذاری اقتصاد مقاومتی بر ابعاد گوناگون حوزه ورزش می پردازد. این فصل، رویکردهای تئوریک را به مصادیق عینی و قابل اندازه گیری تبدیل می کند و نشان می دهد که چگونه پیاده سازی اصول اقتصاد مقاومتی می تواند به طور مستقیم، به بهبود وضعیت اقتصادی ورزش کشور کمک کند.

جنبه های متنوع تأثیرگذاری

اقتصاد مقاومتی، رویکردی چندبعدی است که تأثیرات آن بر ورزش فراتر از صرفاً مسائل مالی است. این تأثیرات می تواند شامل ابعاد اجتماعی، فرهنگی، مدیریتی، و البته اقتصادی باشد. سعیدی کیا در این بخش، بر گستره این تأثیرگذاری تأکید می کند؛ از افزایش روحیه خودباوری ملی در ورزشکاران و مردم گرفته تا تقویت بنیه های تولید داخلی در صنعت ورزش و افزایش درآمدزایی پایدار. این رویکرد، ورزش را به یک اهرم قدرتمند برای تحقق اهداف کلان اقتصادی کشور تبدیل می کند.

آثار مستقیم و عملیاتی

کتاب در این بخش به تفصیل، آثار مستقیم و عملیاتی اقتصاد مقاومتی را بر حوزه های مشخصی از اقتصاد ورزش برمی شمرد:

1. مشارکت و هزینه خانوار: اقتصاد مقاومتی با ترویج ورزش همگانی و کاهش هزینه های مشارکت در فعالیت های ورزشی، می تواند زمینه را برای حضور گسترده تر خانوارها فراهم کند. این امر شامل توسعه فضاهای ورزشی عمومی و رایگان، تولید تجهیزات ورزشی ارزان تر در داخل کشور، و ارائه برنامه های ورزشی کم هزینه می شود. با کاهش بار مالی، مشارکت عمومی در ورزش افزایش یافته و سلامت جامعه بهبود می یابد که خود به کاهش هزینه های بهداشت و درمان در بلندمدت منجر خواهد شد.
2. اشتغال زایی: صنعت ورزش پتانسیل بالایی برای ایجاد فرصت های شغلی پایدار دارد. اقتصاد مقاومتی با حمایت از تولید ملی در حوزه تجهیزات ورزشی، توسعه باشگاه های خصوصی، افزایش سرمایه گذاری در ورزش های مختلف و گسترش خدمات مرتبط (مانند مربیگری، مدیریت رویدادها، تغذیه ورزشی)، می تواند به طور مستقیم به اشتغال زایی در بخش های مختلف شهری و روستایی کمک کند. این رویکرد، ورزش را از یک تفریح صرف به یک موتور محرک اقتصادی تبدیل می کند.
3. صادرات و واردات: یکی از اهداف اصلی اقتصاد مقاومتی، کاهش وابستگی به واردات و تقویت صادرات است. در حوزه ورزش، این امر شامل تولید لوازم و تجهیزات ورزشی با کیفیت و استاندارد در داخل کشور برای رفع نیازهای داخلی و سپس صادرات آن ها به بازارهای منطقه ای و جهانی می شود. همچنین، صادرات خدمات ورزشی مانند اعزام مربیان و بازیکنان به کشورهای دیگر یا برگزاری کمپ های تمرینی بین المللی نیز می تواند ارزآوری قابل توجهی داشته باشد.
4. گردشگری ورزشی: ورزش می تواند منبعی غنی برای جذب گردشگر و ارزآوری باشد. برگزاری رویدادهای ورزشی بزرگ، توسعه زیرساخت های لازم برای میزبانی تیم ها و تماشاگران خارجی، و معرفی جاذبه های طبیعی برای ورزش های ماجراجویانه، از جمله راهکارهای تقویت گردشگری ورزشی در چارچوب اقتصاد مقاومتی است. این رویکرد، نه تنها درآمدزایی می کند، بلکه به معرفی فرهنگ و توانمندی های کشور نیز یاری می رساند.
5. رسانه ها و تبلیغات: رسانه های ورزشی و صنعت تبلیغات، بخش های جدایی ناپذیر اقتصاد ورزش هستند. اقتصاد مقاومتی با تأکید بر حمایت از رسانه های داخلی، ترویج ارزش های بومی در محتوای ورزشی، و جذب حامیان مالی از میان صنایع و شرکت های ایرانی، می تواند به رشد و نقش آفرینی مؤثرتر این بخش ها کمک کند. این امر به خودی خود باعث افزایش درآمدزایی و توسعه صنعت ارتباطات ورزشی می شود.
6. بازار بورس و مالیات: ورزش نیز می تواند نقشی در اقتصاد کلان کشور ایفا کند. ورود باشگاه های ورزشی به بازار بورس، امکان جذب سرمایه های مردمی و شفاف سازی فعالیت های مالی آن ها را فراهم می آورد. همچنین، وصول مالیات از فعالیت های ورزشی حرفه ای، ورزشکاران و مربیان، می تواند به تأمین منابع مالی برای توسعه ورزش همگانی و زیرساخت ها کمک کند. البته کتاب به چالش های موجود در وصول مالیات از این بخش نیز اشاره کرده و بر لزوم تدوین قوانین شفاف و اجرای عادلانه تأکید دارد.

در این بخش از کتاب بر مدیریت صحیح منابع و انضباط مالی به عنوان دو ستون اصلی جهت تضمین پایداری اقتصادی ورزش تأکید شده است. با توجه به ظرفیت های بالای ورزش در ابعاد گوناگون، پیاده سازی اصول اقتصاد مقاومتی می تواند آن را به یک بخش خوداتکا و مولد تبدیل کند.

یک مسئله هم در اقتصاد مقاومتى، مدیریت مصرف است. مصرف هم باید مدیریت شود. این قضیه ى اسراف و زیاده روى، قضیه ى مهمى در کشور است. خب، حالا چگونه باید جلوى اسراف را گرفت؟ فرهنگ سازى هم لازم است، اقدام عملى هم لازم است. فرهنگ سازى اش بیشتر به عهده ى رسانه هاست. واقعاً در این زمینه، هم صدا و سیما در درجه ى اول و بیش از همه مسئولیت دارد، هم دستگاه هاى دیگر مسئولیت دارند. باید فرهنگ سازى کنید. ما یک ملت مسلمانِ علاقه مند به مفاهیم اسلامى هستیم، اینقدر در اسلام اسراف منع شده، و ما متأسفانه در زندگى مان اهل اسرافیم!

چالش ها، ضعف ها و نقش های اجتماعی-سیاسی ورزش (خلاصه فصل چهارم)

فصل چهارم کتاب «اقتصاد مقاومتی در ورزش» به بررسی عمیق تر چالش ها و ضعف های موجود در اقتصاد ورزشی ایران می پردازد و همچنین نقش های اجتماعی و سیاسی ورزش را از منظر اقتصاد مقاومتی تحلیل می کند. این فصل با نگاهی واقع بینانه به مشکلات، راه را برای ارائه راهکارهای عملی در فصل بعدی هموار می سازد.

منابع حمایتی ورزش های حرفه ای و ورزش های همگانی

سعیدی کیا در این بخش، وضعیت منابع حمایتی برای دو بخش اصلی ورزش را مورد بررسی قرار می دهد: ورزش های حرفه ای و ورزش های همگانی. در بسیاری از کشورها، ورزش حرفه ای از طریق اسپانسرینگ، حق پخش تلویزیونی، فروش بلیط و محصولات هواداری تأمین مالی می شود. اما در ایران، وابستگی به بودجه های دولتی یا منابع غیرپایدار، یکی از ضعف های اصلی است. در مورد ورزش همگانی نیز، با وجود اهمیت حیاتی آن برای سلامت جامعه، اغلب با کمبود منابع مالی و زیرساختی مواجه هستیم. این وضعیت، لزوم بازنگری در مدل های تأمین مالی و تکیه بیشتر بر ظرفیت های مردمی و بخش خصوصی را در چارچوب اقتصاد مقاومتی گوشزد می کند.

برخی از نشانه های ضعف اقتصاد ورزش در ایران

کتاب چندین نشانه بارز از ضعف اقتصاد ورزش در ایران را برمی شمرد. این نشانه ها شامل موارد زیر است:

• وابستگی شدید به بودجه های دولتی: که باعث می شود ورزش در برابر نوسانات اقتصادی کشور آسیب پذیر باشد.
• عدم شفافیت مالی: در برخی باشگاه ها و فدراسیون ها که اعتماد عمومی و سرمایه گذاری بخش خصوصی را کاهش می دهد.
• ضعف در بازاریابی و برندسازی: پتانسیل های درآمدزایی از طریق برندینگ و جذب اسپانسرینگ به خوبی فعال نشده است.
• عدم توسعه زیرساخت های پایدار: بسیاری از اماکن ورزشی نیازمند بازسازی و توسعه هستند که خود نیازمند سرمایه گذاری است.
• فرار استعدادها: عدم امکانات کافی و مسائل مالی باعث مهاجرت برخی از ورزشکاران و مربیان به کشورهای دیگر می شود.
• واردات بی رویه تجهیزات ورزشی: که به تولید داخلی ضربه می زند و ارز زیادی را از کشور خارج می کند.

نقش ورزش بر اقتصاد شهری از منظر اقتصاد مقاومتی

ورزش می تواند نقش مهمی در اقتصاد شهری و توسعه محلی ایفا کند. از منظر اقتصاد مقاومتی، این نقش شامل ایجاد فرصت های شغلی در سطح محلی (مانند مربیگری، مدیریت سالن های ورزشی، تولید پوشاک ورزشی)، افزایش نشاط اجتماعی و سلامت عمومی (که به کاهش هزینه های درمانی کمک می کند)، و جذب سرمایه گذاری های کوچک و متوسط در محلات می شود. توسعه ورزش های بومی و محلی نیز می تواند به تقویت هویت منطقه ای و جذب گردشگر ورزشی کمک کند. کتاب بر لزوم نگاه جامع نگر شهرداری ها و نهادهای محلی به ورزش به عنوان یک محرک اقتصادی تأکید دارد.

اقتصاد سیاسی ورزش در ایران

سعیدی کیا به تحلیل ابعاد قدرت و سیاست در ساختار اقتصادی ورزش ایران می پردازد. این بخش از کتاب به بررسی چگونگی تأثیرگذاری عوامل سیاسی، روابط قدرت و تصمیم گیری های دولتی بر تخصیص منابع، خصوصی سازی و توسعه ورزش می پردازد. چالش هایی مانند دخالت های سیاسی در مدیریت ورزشی، عدم استقلال مالی فدراسیون ها و باشگاه ها، و تأثیرگذاری گروه های ذی نفوذ بر تصمیمات اقتصادی، از جمله مباحثی هستند که در این بخش مورد کنکاش قرار می گیرند. درک این ابعاد برای تدوین سیاست های واقعی و مؤثر اقتصاد مقاومتی ضروری است.

تأثیر اقتصاد مقاومتی بر مسائل اجتماعی و فرهنگی ورزش

پیاده سازی اقتصاد مقاومتی در ورزش تنها محدود به ابعاد اقتصادی نیست، بلکه پیامدهای مهم اجتماعی و فرهنگی نیز در پی دارد. این رویکرد با تأکید بر خوداتکایی و حمایت از تولید ملی، روحیه اعتماد به نفس و خودباوری را در جامعه تقویت می کند. ترویج ورزش همگانی به افزایش سلامت اجتماعی، کاهش آسیب های اجتماعی و ارتقای همبستگی کمک می کند. همچنین، حمایت از ورزشکاران و مربیان داخلی و تأکید بر ارزش های اخلاقی و قهرمانی در ورزش، به ارتقای فرهنگ عمومی جامعه یاری می رساند.

راهکارهای توسعه فرهنگی و اجتماعی ورزش

کتاب در پایان این فصل، پیشنهاداتی برای ارتقاء ابعاد فرهنگی و اجتماعی ورزش در راستای اصول اقتصاد مقاومتی ارائه می دهد. این راهکارها شامل ترویج سبک زندگی فعال و سالم، توسعه ورزش های بومی و سنتی، استفاده از ظرفیت ورزشکاران به عنوان الگوهای اخلاقی، و نقش آفرینی مؤثر رسانه ها در ترویج فرهنگ ورزش و صرفه جویی می شود. این اقدامات، نه تنها به تقویت بنیان های اجتماعی کشور کمک می کند، بلکه زمینه را برای رشد پایدار و مقاوم اقتصادی در ورزش فراهم می آورد.

شاخص ها، عوامل تحقق و راهبردهای اجرایی (خلاصه فصل پنجم)

فصل پایانی کتاب «اقتصاد مقاومتی در ورزش» به معرفی شاخص ها، تبیین عوامل تحقق و ارائه راهبردهای اجرایی برای پیاده سازی اقتصاد مقاومتی در حوزه ورزش اختصاص دارد. این فصل، جمع بندی عملیاتی مباحث قبلی است و به نوعی نقشه راه را برای مدیران و تصمیم گیرندگان ترسیم می کند.

مؤلفه های تحقق اقتصاد مقاومتی در ورزش

تحقق اقتصاد مقاومتی در ورزش، بر اساس چندین مؤلفه کلیدی استوار است که در کتاب به آن ها پرداخته می شود:

1. رشد اقتصادی: هدف اصلی، افزایش سهم ورزش در تولید ناخالص ملی و تبدیل آن به یک بخش مولد و درآمدزا است. این رشد باید پایدار و متکی بر ظرفیت های داخلی باشد.
2. ایجاد اشتغال: با توسعه صنعت ورزش، کارآفرینی در این حوزه، و حمایت از کسب وکارهای کوچک و متوسط ورزشی، فرصت های شغلی جدید و پایدار ایجاد شود.
3. کارآفرینی سازمانی: تشویق روحیه کارآفرینی و نوآوری در سازمان های ورزشی، از جمله فدراسیون ها، باشگاه ها و شرکت های مرتبط. این امر به شناسایی فرصت های جدید، توسعه محصولات و خدمات نوین و افزایش بهره وری منجر می شود.

ابعاد اخلاقی و سیستمی

علاوه بر مؤلفه های اقتصادی، ابعاد اخلاقی و سیستمی نیز در تحقق اقتصاد مقاومتی در ورزش نقش حیاتی دارند:

• کاهش تورم: از طریق مدیریت صحیح منابع و افزایش تولید داخلی در بخش ورزش، می توان به کاهش فشار تورمی کمک کرد.
• قانون مداری: رعایت کامل قوانین و مقررات، مبارزه با فساد و ایجاد شفافیت در تمامی فرآیندهای مالی و مدیریتی ورزش.
• اخلاق مداری: ترویج ارزش های اخلاقی در ورزشکاران، مربیان و مدیران، و مبارزه با پدیده هایی مانند دوپینگ، تبانی و رفتارهای غیرورزشی.
• مبارزه با مفاسد اقتصادی: با ایجاد ساختارهای شفاف و نظارتی قوی، از بروز فساد مالی در ورزش جلوگیری شود.
• شایسته سالاری در مدیریت ورزشی: انتصاب مدیران بر اساس تخصص، تجربه و شایستگی، به جای روابط و ملاحظات سیاسی، که به افزایش کارایی و بهره وری منجر می شود.

راهکارهای اجرایی از دیدگاه مسئولین

کتاب در این بخش به دیدگاه ها و توصیه های مسئولین و کارشناسان برای اجرای اقتصاد مقاومتی در ورزش اشاره می کند. عمده این توصیه ها بر موارد زیر تأکید دارند:

• نقد ورزش دولتی و لزوم چابک سازی و خصوصی سازی: بسیاری از کارشناسان معتقدند که ورزش دولتی در ایران با چالش های بسیاری مواجه است و خصوصی سازی راهکاری اجتناب ناپذیر برای کاهش بار مالی دولت و افزایش کارایی است.
• تأکید بر انضباط مالی و بهره وری از بودجه های موجود: حتی با وجود بودجه های محدود، مدیریت صحیح و انضباط مالی می تواند بهره وری را افزایش دهد.
• اهمیت اعتماد به مردم و استفاده از ظرفیت های داخلی: واگذاری امور به بخش خصوصی و مشارکت مردم، سرمایه های اجتماعی و اقتصادی عظیمی را به ورزش تزریق می کند.
• تغییر نگاه از سنتی به توسعه ای در اقتصاد ورزش: باید ورزش را نه یک هزینه، بلکه یک سرمایه گذاری با بازدهی بلندمدت دید.

اقتصاد دانش بنیان در ورزش

یکی از بخش های مهم این فصل، به مفهوم اقتصاد دانش بنیان در ورزش اختصاص دارد. اقتصاد دانش بنیان به معنای تکیه بر دانش، فناوری و نوآوری برای تولید ارزش و ثروت است. در ورزش، این مفهوم شامل استفاده از فناوری های نوین در تمرینات ورزشی، مدیریت باشگاه ها، تولید تجهیزات پیشرفته، تحلیل داده های ورزشی و توسعه نرم افزارهای مرتبط می شود.

• ویژگی های اقتصاد دانش بنیان در استقرار ارکان اقتصاد مقاومتی: افزایش بهره وری، کاهش هزینه ها، تولید محصولات با ارزش افزوده بالا، ایجاد فرصت های شغلی متخصص، و کاهش وابستگی به فناوری های خارجی.
• معرفی شرکت های دانش بنیان ورزشی: شرکت هایی که با تکیه بر تحقیق و توسعه، محصول یا خدماتی نوآورانه در حوزه ورزش ارائه می دهند.
• برنامه های پیشنهادی برای توسعه اقتصاد دانش بنیان در ورزش: شامل حمایت از مراکز رشد و شتاب دهنده های ورزشی، ارائه تسهیلات به شرکت های نوپا، و ایجاد ارتباط مؤثر میان دانشگاه ها، صنعت و بخش ورزش.

توسعه ورزش روستایی

کتاب در پایان، به بررسی عوامل مؤثر بر توسعه ورزش روستایی بر اساس سیاست های اقتصاد مقاومتی می پردازد. ورزش روستایی می تواند به تقویت سلامت و نشاط در مناطق محروم، کاهش مهاجرت به شهرها، و ایجاد فرصت های شغلی محلی (مانند مربیگری، تولید صنایع دستی ورزشی) کمک کند. ارائه یک مدل مفهومی برای توسعه ورزش روستایی، با تأکید بر استفاده از ظرفیت های محلی، مشارکت مردم و حمایت از ورزش های بومی، از دیگر مباحث این بخش است. این رویکرد، ضمن ترویج عدالت اجتماعی، به فعال سازی پتانسیل های اقتصادی مناطق روستایی نیز کمک می کند.

نتیجه گیری

کتاب «اقتصاد مقاومتی در ورزش» اثر احمد سعیدی کیا، تلاشی جامع و روشمند است تا پیوند حیاتی میان دو حوزه ظاهراً متفاوت، یعنی اقتصاد مقاومتی و صنعت ورزش را تبیین کند. این اثر با تحلیل ابعاد گوناگون این ارتباط، از مبانی نظری و ارکان اقتصاد مقاومتی گرفته تا چالش ها، فرصت ها و راهبردهای عملیاتی، به مخاطب کمک می کند تا دیدگاهی کلان و در عین حال کاربردی نسبت به این موضوع پیدا کند.

پیام اصلی کتاب، فراتر از یک تحلیل صرف، دعوت به عمل و تغییر نگاه است. سعیدی کیا به وضوح نشان می دهد که ورزش دیگر یک بخش مصرف کننده صرف نیست؛ بلکه با اتخاذ رویکردهای صحیح اقتصاد مقاومتی، می تواند به موتور محرکی برای رشد اقتصادی، اشتغال زایی، ارتقای سلامت و نشاط اجتماعی و حتی ارزآوری تبدیل شود. تأکید بر خصوصی سازی، مدیریت مصرف، حمایت از تولید ملی، بهره وری و کارآفرینی دانش بنیان، نه تنها ورزش را از وابستگی به بودجه های دولتی می رهاند، بلکه آن را به سوی خودکفایی و پایداری هدایت می کند. این کتاب در نهایت، اهمیت یک نگاه جامع و همه جانبه به پیاده سازی اقتصاد مقاومتی در ورزش را برجسته می سازد؛ نگاهی که ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی را توأمان در نظر می گیرد.

برای تمامی دانشجویان، پژوهشگران، مدیران ورزشی و سیاست گذاران که به دنبال راهکارهای نوین برای توسعه ورزش ایران در شرایط کنونی هستند، مطالعه این کتاب نه تنها ضروری است، بلکه می تواند الهام بخش گام های عملی و تحول آفرین باشد. درک عمیق از مفاهیم و راهبردهای مطرح شده در این اثر، کلیدی برای ساختن آینده ای روشن تر و مقاوم تر برای ورزش کشور است.

منابع

• کتاب اقتصاد مقاومتی در ورزش، احمد سعیدی کیا، انتشارات امام عصر (عج)، ۱۳۹۶.