گواهی عدم پرداخت چک ثبت نشده

برای چک صیادی که در سامانه صیاد ثبت نشده باشد، امکان دریافت گواهی عدم پرداخت از بانک وجود ندارد؛ زیرا طبق قانون جدید، چنین چکی اعتبار سند تجاری را از دست داده و صرفاً به عنوان یک سند عادی بدهی شناخته می شود. دارندگان این گونه چک ها باید برای مطالبه وجه آن از طریق دادگاه حقوقی اقدام کنند.

قانون جدید صدور چک و راه اندازی سامانه صیاد، با هدف نظم دهی بیشتر به معاملات مالی و کاهش مشکلات ناشی از چک های برگشتی، تحولات اساسی در نظام پرداخت کشور ایجاد کرده است. از زمان اجرایی شدن این قانون، فرآیندهای صدور، انتقال و وصول چک صیادی منوط به ثبت دقیق اطلاعات آن در سامانه صیاد توسط صادرکننده و تأیید آن از سوی گیرنده چک شده است. با این حال، هنوز هم بسیاری از افراد به دلیل ناآگاهی یا سهل انگاری، چک هایی را دریافت می کنند که در سامانه صیاد ثبت نشده اند. این وضعیت، معضلات حقوقی متعددی را برای دارنده چک به وجود می آورد که یکی از مهم ترین آن ها، عدم امکان دریافت گواهی عدم پرداخت از بانک است. این مقاله به طور جامع به بررسی این چالش می پردازد و مسیرهای قانونی جایگزین برای مطالبه وجه چک صیادی ثبت نشده را تبیین می کند.

گواهی عدم پرداخت چیست و چرا برای چک ثبت نشده صادر نمی شود؟

درک اهمیت گواهی عدم پرداخت و دلیل عدم صدور آن برای چک های صیادی ثبت نشده، نقطه آغازین برای مواجهه با این مشکل حقوقی است. این بخش به تفصیل این مفاهیم را شرح می دهد.

آشنایی با گواهی عدم پرداخت و اهمیت آن

گواهی عدم پرداخت، که به آن گواهی کسری موجودی نیز گفته می شود، سندی رسمی است که بانک پس از مراجعه دارنده چک و عدم وجود وجه کافی در حساب صادرکننده، صادر می کند. این گواهی برای پیگیری های حقوقی و کیفری چک های ثبت شده، از اهمیت حیاتی برخوردار است. بدون این سند، دارنده چک نمی تواند از مزایای قانونی چک برگشتی، مانند طرح شکایت کیفری یا مراجعه به اجرای ثبت، بهره مند شود. گواهی عدم پرداخت، به عنوان مدرکی معتبر، عدم ایفای تعهد صادرکننده چک را تأیید کرده و زمینه را برای اقدامات قانونی بعدی فراهم می سازد.

تفاوت اساسی بین گواهی عدم پرداخت و برگه عدم ثبت بانکی که گاهی برای چک های ثبت نشده صادر می شود، باید مورد توجه قرار گیرد. برگه عدم ثبت تنها تأیید می کند که چک در سامانه صیاد ثبت نشده و فاقد موجودی در سامانه است، اما هرگز جایگاه حقوقی گواهی عدم پرداخت را ندارد و امتیازات قانونی آن را به دنبال نخواهد داشت.

قانون جدید صدور چک و لزوم ثبت در سامانه صیاد

قانون جدید صدور چک، به ویژه ماده ۲۱ مکرر آن (اصلاحی ۱۴۰۰)، به روشنی بر لزوم ثبت اطلاعات چک های صیادی در سامانه صیاد تأکید دارد. طبق این ماده، صدور هر برگه چک صیادی مستلزم ثبت هویت دارنده، مبلغ و تاریخ چک توسط صادرکننده و سپس تأیید آن توسط گیرنده است. این فرآیند ثبت و تأیید، اعتبار تجاری چک را تضمین می کند و امکان پیگیری قانونی آن را در صورت عدم پرداخت فراهم می آورد.

تبصره ۱ ماده ۲۱ مکرر، نکته کلیدی در موضوع چک های ثبت نشده است: «در صورتی که مالکیت آنها در سامانه صیاد ثبت نشده باشد، مشمول این قانون نبوده و بانک ها مکلفند از پرداخت وجه آنها خودداری نمایند.» این عبارت به صراحت نشان می دهد که چک های بدون ثبت در سامانه صیاد، از شمول قانون جدید خارج شده و در نتیجه، بانک ها هیچ الزامی برای پرداخت وجه یا صدور گواهی عدم پرداخت برای آن ها ندارند.

نتیجه: عدم صدور گواهی عدم پرداخت برای چک ثبت نشده

با توجه به مقررات ماده ۲۱ مکرر و تبصره ۱ آن، بانک ها از صدور گواهی عدم پرداخت برای چک های صیادی که در سامانه صیاد ثبت نشده اند، خودداری می کنند. دلیل این امر آن است که چنین چکی، از نظر قانون جدید، فاقد اعتبار سند تجاری است و مشمول قوانین مربوط به چک های برگشتی نمی شود. به عبارت دیگر، چک ثبت نشده، هویت قانونی خود را به عنوان یک سند پرداخت بانکی از دست می دهد. بنابراین، دارنده چک ثبت نشده نمی تواند انتظار داشته باشد که بانک برای او گواهی عدم پرداخت صادر کند، حتی اگر حساب صادرکننده فاقد موجودی باشد. تنها در صورتی امکان مراجعه به بانک برای وصول و در صورت عدم موجودی، دریافت گواهی عدم پرداخت وجود دارد که چک در سامانه صیاد به درستی ثبت و تأیید شده باشد.

وضعیت حقوقی چک ثبت نشده: از سند تجاری تا سند عادی مدنی

چک های صیادی ثبت نشده، به دلیل عدم انطباق با الزامات قانونی جدید، وضعیت حقوقی متفاوتی پیدا می کنند. این بخش به تفصیل به تمایز میان چک های ثبت شده و ثبت نشده و ماهیت حقوقی آن ها می پردازد.

تمایز بنیادین: چک ثبت شده (سند تجاری) در مقابل چک ثبت نشده (سند عادی مدنی)

در نظام حقوقی کنونی، تمایز میان چک صیادی ثبت شده و ثبت نشده، بنیادین و تعیین کننده مسیرهای قانونی است. چک صیادی که به طور کامل در سامانه صیاد ثبت و تأیید شده باشد، از تمامی امتیازات یک سند تجاری برخوردار است. این امتیازات شامل مسئولیت تضامنی صادرکننده و ظهرنویسان (یعنی امکان مطالبه وجه از هر یک از آن ها به صورت جداگانه یا همزمان)، امکان طرح شکایت کیفری (در صورت رعایت شرایط قانونی)، امکان اقدام از طریق اجرای ثبت (بدون نیاز به طرح دعوا در دادگاه) و امکان درخواست تأمین خواسته بدون نیاز به تودیع خسارت احتمالی است. این ویژگی ها چک ثبت شده را به ابزاری قدرتمند و مطمئن در مبادلات تجاری تبدیل می کند.

در مقابل، چک صیادی ثبت نشده، تمامی این امتیازات را از دست می دهد و صرفاً به عنوان یک سند عادی مدنی تلقی می شود. این بدان معناست که چک ثبت نشده تنها اثبات کننده یک بدهی عادی است. دارنده چنین چکی نمی تواند از صادرکننده آن شکایت کیفری کند، امکان مراجعه به اجرای ثبت را ندارد و نمی تواند علیه ظهرنویسان یا ضامنین احتمالی (اگرچه ظهرنویسی رسمی برای چک ثبت نشده بی اعتبار است) اقامه دعوا کند. مطالبه وجه چنین سندی، تنها از صادرکننده و از طریق دادگاه حقوقی امکان پذیر است که فرآیندی طولانی تر و پیچیده تر خواهد بود. این تفاوت اساسی، اهمیت ثبت چک در سامانه صیاد را دوچندان می کند.

آیا عدم ثبت چک در سامانه صیاد جرم محسوب می شود؟ (افسانه یا واقعیت)

یکی از باورهای غلط و پرسش های رایج در مورد قانون جدید چک، این است که آیا عدم ثبت چک در سامانه صیاد توسط صادرکننده، جرم تلقی می شود و مجازات کیفری به دنبال دارد؟ برای پاسخ به این پرسش، باید به بررسی دقیق قوانین موجود، یعنی قانون صدور چک جدید و قانون مجازات اسلامی پرداخت.

با مطالعه دقیق مواد قانونی مربوط به چک، مشخص می شود که هیچ ماده ای در قانون جدید صدور چک یا قانون مجازات اسلامی، عدم ثبت چک صیادی در سامانه را به خودی خود جرم انگاری نکرده است. به عبارت دیگر، قانون گذار صرفاً ضمانت اجرای حقوقی برای این عمل در نظر گرفته است که همان محرومیت چک از مزایای اسناد تجاری و تبدیل آن به یک سند عادی مدنی است. بنابراین، صادرکننده ای که چک را در سامانه صیاد ثبت نکرده است، بابت این عدم ثبت، با مجازات کیفری (مانند حبس یا جزای نقدی) مواجه نخواهد شد. این نتیجه، شایعات و باورهای غلطی را که در میان عموم مردم وجود دارد، تکذیب می کند. اهمیت این موضوع در این است که دارنده چک ثبت نشده نباید انتظار داشته باشد که از طریق مراجع کیفری بتواند وجه چک را مطالبه کند، بلکه باید مسیرهای حقوقی را دنبال کند.

راهکار عملی: مراحل قانونی مطالبه وجه چک صیادی ثبت نشده

پس از درک وضعیت حقوقی چک ثبت نشده و عدم امکان دریافت گواهی عدم پرداخت، سؤال اصلی این است که برای مطالبه وجه آن چه باید کرد؟ این بخش به صورت گام به گام، راهکارهای عملی و قانونی را ارائه می دهد.

گام اول و ترجیحی: تلاش برای ثبت و تأیید چک توسط صادرکننده

اولین و بهترین راهکار برای دارنده چک ثبت نشده، تلاش برای برگرداندن چک به وضعیت عادی و بهره مندی از مزایای سند تجاری است. این کار از طریق مذاکره و درخواست از صادرکننده چک برای ثبت آن در سامانه صیاد امکان پذیر است. در بسیاری از موارد، صادرکنندگان به دلیل ناآگاهی یا فراموشی، چک را ثبت نکرده اند و با تذکر دارنده، حاضر به انجام این کار می شوند. پس از اینکه صادرکننده اطلاعات چک (شامل هویت دارنده، مبلغ و تاریخ) را در سامانه صیاد ثبت کرد، دارنده نیز باید با مراجعه به سامانه (از طریق برنامه های موبایلی یا اینترنت بانک) و تأیید اطلاعات، فرآیند ثبت را تکمیل کند. با این اقدام، چک به وضعیت یک سند تجاری بازگشته و دارنده می تواند در سررسید آن را از بانک وصول کند یا در صورت عدم موجودی، گواهی عدم پرداخت دریافت کرده و از تمامی امتیازات قانونی مربوط به چک برگشتی بهره مند شود. این روش، سریع ترین و کم هزینه ترین راه برای وصول وجه چک است.

گام دوم: پیگیری از طریق دادگاه حقوقی (در صورت عدم همکاری صادرکننده)

در صورتی که صادرکننده چک از همکاری برای ثبت چک در سامانه صیاد خودداری کند، تنها راهکار باقی مانده، پیگیری حقوقی از طریق دادگاه است. در این حالت، چک ثبت نشده، همانطور که پیشتر ذکر شد، به عنوان یک سند عادی مدنی تلقی می شود و باید بر این اساس برای مطالبه وجه آن اقدام کرد.

ثبت نام و احراز هویت در سامانه ثنا

پیش نیاز هر اقدام قضایی در ایران، ثبت نام و احراز هویت در سامانه ثنا (سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی) است. دارنده چک باید با مراجعه به وب سایت sana.adliran.ir یا دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، برای ثبت نام و دریافت رمز شخصی اقدام کند. تمامی ابلاغیه های قضایی مربوط به پرونده از طریق این سامانه ارسال خواهد شد.

تنظیم و تقدیم دادخواست مطالبه وجه (به عنوان سند عادی مدنی)

پس از ثبت نام در سامانه ثنا، دارنده چک باید دادخواستی با موضوع «مطالبه وجه سند عادی» (و نه «مطالبه وجه چک») تنظیم کند. در این دادخواست باید نکات کلیدی زیر رعایت شود:

• مشخصات دقیق خواهان (دارنده چک) و خوانده (صادرکننده چک).
• موضوع خواسته: مطالبه اصل وجه مندرج در چک به عنوان سند عادی و همچنین، مطالبه خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید چک.
• شرح ماجرا: به طور شفاف و مختصر توضیح داده شود که چکی از نوع صیادی دریافت شده، اما صادرکننده آن را در سامانه ثبت نکرده و به دلیل عدم ثبت، بانک از پرداخت وجه و صدور گواهی عدم پرداخت خودداری کرده است.
• دلایل و مستندات: اصل برگه چک صیادی ثبت نشده (که به عنوان سند عادی ارائه می شود) و مدارک شناسایی خواهان.

چک صیادی ثبت نشده، سند تجاری محسوب نمی شود و تنها می تواند به عنوان یک سند عادی برای اثبات بدهی در دادگاه حقوقی مورد استناد قرار گیرد.

نمونه دادخواست مطالبه وجه چک صیادی ثبت نشده

یک نمونه کلی از متن دادخواست به شرح زیر است:

«ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [یا شورای حل اختلاف] شعبه ...
با سلام و احترام،
به استحضار می رساند اینجانب [نام و نام خانوادگی خواهان]، فرزند [نام پدر]، به شماره ملی [شماره ملی]، در تاریخ [تاریخ دریافت چک]، یک فقره چک صیادی به شماره [شماره سریال چک] و مبلغ [مبلغ چک] از خوانده محترم آقای/خانم [نام و نام خانوادگی خوانده]، فرزند [نام پدر خوانده]، به شماره ملی [شماره ملی خوانده]، دریافت نموده ام.
متأسفانه، صادرکننده محترم (خوانده)، چک مذکور را در سامانه صیاد ثبت نکرده و به دلیل عدم رعایت مقررات ماده ۲۱ مکرر قانون صدور چک، بانک محترم از پرداخت وجه آن و صدور گواهی عدم پرداخت خودداری نموده است.
نظر به اینکه چک فوق الذکر، به دلیل عدم ثبت در سامانه صیاد، فاقد اعتبار سند تجاری بوده و صرفاً به عنوان یک سند عادی مدنی، دال بر بدهی خوانده به اینجانب تلقی می گردد، و همچنین با توجه به تعهد خوانده مبنی بر پرداخت وجه مندرج در این سند و امضای ذیل آن، مستدعی است ضمن صدور قرار تأمین خواسته (در صورت نیاز و با تودیع خسارت احتمالی)، حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت اصل مبلغ [مبلغ چک] ریال و خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید چک [تاریخ سررسید چک] تا زمان اجرای کامل حکم، بر اساس شاخص بانک مرکزی، صادر و ابلاغ فرمایید.
با تشکر و احترام،
نام و نام خانوادگی خواهان
امضا»

مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

پس از تنظیم دادخواست، باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و دادخواست را به همراه ضمائم مورد نیاز (اصل برگه چک، کپی مدارک هویتی و رسید ثبت نام در سامانه ثنا) ثبت کرد. این دفاتر مسئولیت بررسی اولیه مدارک، اسکن و بارگذاری آن ها در سامانه عدل ایران را بر عهده دارند.

تعیین مرجع قضایی صالح (دادگاه حقوقی یا شورای حل اختلاف)

مرجع صالح برای رسیدگی به دادخواست مطالبه وجه چک ثبت نشده، بر اساس مبلغ خواسته تعیین می شود:

• برای مبالغ تا یک میلیارد ریال (۱۰۰ میلیون تومان) (بر اساس آخرین مصوبات و تعرفه ها)، پرونده به شورای حل اختلاف ارجاع داده می شود.
• برای مبالغ بیش از یک میلیارد ریال (۱۰۰ میلیون تومان)، رسیدگی در صلاحیت دادگاه حقوقی است.

فرآیند رسیدگی و صدور حکم در دادگاه

پس از ارجاع پرونده به شعبه مربوطه، زمان جلسه دادرسی تعیین و از طریق سامانه ثنا به طرفین ابلاغ می شود. خواهان و خوانده باید در جلسات دادرسی حضور یابند و دفاعیات خود را ارائه دهند. دارنده چک باید اصل چک را به دادگاه ارائه کند. پس از بررسی دلایل و مدارک و استماع اظهارات طرفین، قاضی دادگاه در صورت احراز بدهی، حکم مبنی بر پرداخت وجه توسط صادرکننده را صادر خواهد کرد. در این مرحله، معمولاً قاضی به علاوه اصل وجه، حکم به پرداخت خسارت تأخیر تأدیه (از تاریخ سررسید چک) و هزینه های دادرسی نیز صادر می کند.

اجرای حکم قطعی

پس از قطعیت حکم (اعم از اینکه اعتراض نشده باشد یا پس از رسیدگی در مراحل بالاتر به تأیید رسیده باشد)، دارنده چک می تواند با مراجعه به واحد اجرای احکام دادگستری، تقاضای اجرای حکم را بنماید. در این مرحله، اموال صادرکننده چک شناسایی و از طریق مزایده یا توقیف، برای وصول مطالبات اقدام خواهد شد. لازم به ذکر است که در این نوع دعاوی، به دلیل ماهیت سند عادی، امکان اقدام علیه ظهرنویسان و ضامنین وجود ندارد و تنها می توان از صادرکننده چک مطالبه وجه کرد.

مدارک، هزینه ها و نکات مهم دیگر

در هر اقدام حقوقی، آگاهی از مدارک مورد نیاز و هزینه های مربوطه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این بخش به تفصیل این موارد را تشریح می کند.

مدارک لازم برای طرح دعوا

برای طرح دعوای مطالبه وجه چک صیادی ثبت نشده به عنوان سند عادی، ارائه مدارک زیر ضروری است:

• اصل برگه چک صیادی ثبت نشده: این مهم ترین مدرک است که به عنوان سند بدهی مورد استناد قرار می گیرد.
• مدارک هویتی خواهان: شامل کارت ملی یا شناسنامه برای اشخاص حقیقی و شناسه ملی و آگهی تأسیس برای اشخاص حقوقی.
• رسید ثبت نام در سامانه ثنا: اگرچه در صورت داشتن کد ملی، احراز هویت امکان پذیر است، اما داشتن رسید ثبت نام نیز می تواند مفید باشد.

ارائه کپی برابر اصل از این مدارک نیز ضروری است که معمولاً توسط دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام می شود. عدم ارائه هر یک از این مدارک می تواند منجر به تأخیر در روند رسیدگی یا حتی رد دعوا شود.

برآورد هزینه های حقوقی

طرح دعوای حقوقی، مستلزم پرداخت هزینه هایی است که شامل موارد زیر می شود:

• هزینه های دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: این هزینه ها شامل ثبت دادخواست، تایپ، احراز هویت و سایر خدمات اداری است که مبلغ ثابتی دارند.
• هزینه دادرسی: این هزینه بر اساس درصدی از مبلغ خواسته (وجه چک) محاسبه می شود. طبق تعرفه های سالانه، در حال حاضر برای مبالغ تا یک میلیارد ریال (۱۰۰ میلیون تومان) حدود 2.5 درصد و برای مبالغ بیشتر از آن حدود 3.5 درصد مبلغ خواسته است. این هزینه باید در زمان ثبت دادخواست پرداخت شود.
• هزینه حق الوکاله: در صورت تصمیم به استفاده از وکیل، هزینه ای تحت عنوان حق الوکاله نیز اضافه خواهد شد که این مبلغ توافقی بین موکل و وکیل است.

برآورد دقیق هزینه ها نیازمند مراجعه به تعرفه های روز و مشاوره با کارشناسان حقوقی است.

اهمیت مشاوره حقوقی تخصصی

پیچیدگی های قانون جدید چک و تفاوت های ظریف بین اسناد تجاری و اسناد عادی، لزوم بهره مندی از مشاوره حقوقی تخصصی را بیش از پیش نمایان می سازد. یک وکیل متخصص در امور چک می تواند در تنظیم صحیح دادخواست، ارائه مستندات لازم، تشخیص مرجع قضایی صالح و پیگیری مراحل دادرسی، راهنمایی های ارزشمندی ارائه دهد. این مشاوره می تواند از بروز اشتباهات احتمالی که منجر به اتلاف وقت و هزینه می شود، جلوگیری کند و شانس موفقیت در پرونده را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.

پیشگیری بهتر از درمان: توصیه های کلیدی برای دارندگان چک

برای جلوگیری از مواجهه با مشکلات ناشی از گواهی عدم پرداخت چک ثبت نشده، بهترین رویکرد، پیشگیری است. با رعایت چند نکته ساده، می توان از بسیاری از دردسرهای حقوقی در آینده جلوگیری کرد.

همواره از ثبت و تأیید چک صیادی در سامانه صیاد اطمینان حاصل کنید

اساسی ترین توصیه به هر فردی که قصد دریافت چک صیادی دارد، این است که قبل از قبول هر برگ چک، حتماً از طریق برنامه های موبایلی معتبر بانک مرکزی (مانند اپلیکیشن های پرداخت مجاز) یا درگاه های اینترنتی بانکی، نسبت به استعلام وضعیت ثبت چک در سامانه صیاد اقدام کند. در صورتی که چک توسط صادرکننده ثبت نشده باشد، از دریافت آن خودداری کنید و از صادرکننده بخواهید که ابتدا مراحل ثبت را تکمیل کند. پس از ثبت توسط صادرکننده، شما نیز باید به عنوان گیرنده، اطلاعات چک را در سامانه تأیید کنید. این اقدام ساده، شما را از مشکلات و فرآیندهای طولانی حقوقی در آینده مصون می دارد.

عدم دریافت چک های ثبت نشده به هر بهانه ای

علیرغم اصرار برخی افراد یا بهانه هایی که ممکن است برای عدم ثبت چک مطرح شود (مانند عدم دسترسی به اینترنت یا سامانه صیاد)، به هیچ عنوان چک ثبت نشده را دریافت نکنید. همانطور که پیشتر توضیح داده شد، عواقب عدم ثبت چک بسیار جدی است و دارنده آن را از تمامی مزایای قانونی یک سند تجاری محروم می کند. مسئولیت این سهل انگاری بر عهده دریافت کننده چک خواهد بود. در این باره، ضرب المثل قدیمی مالت را سفت نگه دار، همسایه را دزد نکن بسیار صدق می کند؛ دقت در دریافت چک، مسئولیت خود دارنده است.

آموزش و به روزرسانی اطلاعات حقوقی خود در زمینه چک

قوانین مربوط به اسناد تجاری، به ویژه چک، همواره در حال تغییر و به روزرسانی هستند. آگاهی از آخرین مقررات و بخشنامه ها، نقش مهمی در معاملات امن و بدون ریسک دارد. مطالعه مقالات حقوقی، مراجعه به وب سایت های معتبر و در صورت لزوم، مشاوره با وکلای متخصص، می تواند اطلاعات شما را در این زمینه به روز نگه دارد و از بروز مشکلات حقوقی پیشگیری کند. آگاهی، کلید حفاظت از حقوق مالی شماست.

نتیجه گیری

گواهی عدم پرداخت چک ثبت نشده، موضوعی است که پیچیدگی های خاص خود را دارد و نیازمند درک عمیق از قانون جدید صدور چک است. همانطور که بررسی شد، چک صیادی که در سامانه صیاد ثبت نشده باشد، از اعتبار یک سند تجاری محروم شده و تنها به عنوان یک سند عادی بدهی تلقی می گردد. این بدان معناست که بانک از صدور گواهی عدم پرداخت برای آن خودداری کرده و دارنده آن نمی تواند از مزایای قانونی چک برگشتی، همچون شکایت کیفری یا مراجعه به اجرای ثبت، بهره مند شود.

مسیر قانونی برای مطالبه وجه چنین چکی، صرفاً از طریق دادگاه حقوقی و با طرح دعوای مطالبه وجه سند عادی امکان پذیر است. این فرآیند، مستلزم صرف زمان و هزینه بیشتری است و تنها صادرکننده چک را مسئول پرداخت وجه می داند. در نهایت، بهترین راهکار برای جلوگیری از مواجهه با این مشکلات، هوشیاری و دقت در هنگام دریافت چک است. همواره از ثبت و تأیید چک در سامانه صیاد اطمینان حاصل کنید و از دریافت چک های ثبت نشده به هر بهانه ای پرهیز نمایید. آگاهی از قوانین و مشورت با متخصصین حقوقی، راهگشای معاملات مالی امن و مطمئن خواهد بود و دارنده چک را از دام های حقوقی حفظ می کند.