نرمی استخوان در بزرگسالان، علل، علائم و درمان

تعریف نرمی استخوان در بزرگسالان

نرمی استخوان (Osteomalacia) یک بیماری متابولیک استخوان است که در بزرگسالان رخ می دهد و با اختلال در فرآیند مواد معدنی شدن (Mineralization) استخوان مشخص می شود. در این بیماری ماتریکس استخوانی (استئوئید) به میزان کافی تولید می شود اما به دلیل کمبود مواد معدنی مانند کلسیم و فسفات این ماتریکس به درستی سخت و محکم نمی شود. در نتیجه استخوان ها نرم ضعیف و مستعد شکستگی می شوند.

نرمی استخوان در بزرگسالان نباید با راشیتیسم (Rickets) که بیماری مشابهی در کودکان است اشتباه گرفته شود. راشیتیسم نیز ناشی از نقص مواد معدنی شدن استخوان است اما در کودکان در حال رشد رخ می دهد و علاوه بر مشکلات استخوانی می تواند منجر به اختلالات رشدی و تغییر شکل اسکلتی شود.

برای درک بهتر نرمی استخوان لازم است به فرآیند طبیعی بازسازی استخوان (Bone Remodeling) اشاره کنیم. استخوان یک بافت زنده و پویا است که دائماً در حال بازسازی است. این فرآیند شامل دو مرحله اصلی است :

1. جذب استخوان (Resorption) : سلول های استئوکلاست استخوان قدیمی و آسیب دیده را تجزیه می کنند.
2. تشکیل استخوان (Formation) : سلول های استئوبلاست ماتریکس استخوانی جدید (استئوئید) را تولید می کنند که سپس با مواد معدنی (کلسیم و فسفات) سخت و محکم می شود.

در نرمی استخوان مرحله تشکیل استخوان مختل می شود. استئوبلاست ها ماتریکس استخوانی را به میزان کافی تولید می کنند اما به دلیل کمبود مواد معدنی این ماتریکس به درستی مواد معدنی جذب نمی کند و استخوان نرم و انعطاف پذیر باقی می ماند. این وضعیت منجر به کاهش استحکام استخوان و افزایش خطر شکستگی می شود.

نرمی استخوان یک بیماری قابل درمان است و تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می تواند از عوارض جدی آن جلوگیری کند. در بخش های بعدی مقاله به بررسی علل علائم روش های تشخیص و درمان این بیماری خواهیم پرداخت.

علل نرمی استخوان در بزرگسالان

علل نرمی استخوان در بزرگسالان متنوع هستند اما شایع ترین علت آن کمبود ویتامین D است. ویتامین D نقش حیاتی در جذب کلسیم از روده و حفظ سطح مناسب کلسیم و فسفات در خون دارد. کمبود ویتامین D منجر به کاهش جذب کلسیم و فسفات شده و در نتیجه مواد معدنی کافی برای سخت شدن استخوان ها در دسترس نیست.

علاوه بر کمبود ویتامین D علل دیگر نرمی استخوان عبارتند از :

• کمبود کلسیم در رژیم غذایی : مصرف ناکافی مواد غذایی حاوی کلسیم می تواند منجر به کمبود کلسیم و نرمی استخوان شود اگرچه این علت به تنهایی کمتر شایع است.
• اختلالات جذب ویتامین D یا کلسیم : برخی بیماری ها و شرایط پزشکی می توانند جذب ویتامین D یا کلسیم را از روده مختل کنند. این موارد شامل :
• بیماری های گوارشی : بیماری های مانند بیماری سلیاک (Celiac disease) بیماری کرون (Crohn’s disease) و فیبروز سیستیک (Cystic fibrosis) می توانند جذب چربی ها و ویتامین های محلول در چربی مانند ویتامین D را مختل کنند.
• جراحی های بای پس روده : برداشتن یا بای پس کردن بخش هایی از روده می تواند سطح جذب ویتامین D و کلسیم را کاهش دهد.
• بیماری های کبدی : کبد نقش مهمی در فعال سازی ویتامین D دارد. بیماری های کبدی مانند سیروز کبدی (Cirrhosis) می توانند متابولیسم ویتامین D را مختل کنند.
• بیماری های کلیوی : کلیه ها نیز در فعال سازی ویتامین D و حفظ تعادل فسفات نقش دارند. بیماری های کلیوی مانند نارسایی مزمن کلیه (Chronic Kidney Disease) می توانند منجر به نرمی استخوان شوند.
• کمبود فسفات : کمبود فسفات به تنهایی به ندرت باعث نرمی استخوان می شود اما در برخی شرایط مانند کمبود فسفات ارثی (Hereditary hypophosphatemia) و مصرف بیش از حد آنتی اسیدهای حاوی آلومینیوم می تواند رخ دهد.
• داروها : برخی داروها می توانند متابولیسم ویتامین D یا کلسیم را مختل کرده و منجر به نرمی استخوان شوند. این داروها شامل :
• داروهای ضد تشنج : مانند فنی توئین (Phenytoin) و فنوباربیتال (Phenobarbital).
• ریفامپین (Rifampin) و ایزونیازید (Isoniazid) : داروهای ضد سل.
• کلستیرامین (Cholestyramine) : داروی کاهنده کلسترول.
• فلوراید (Fluoride) : مصرف بیش از حد فلوراید می تواند به طور نادر باعث نرمی استخوان شود.
• تومورهای استخوانی خاص : به ندرت برخی تومورهای استخوانی می توانند موادی ترشح کنند که باعث دفع فسفات از کلیه ها شده و منجر به نرمی استخوان می شوند (نرمی استخوان ناشی از تومور (Tumor-induced osteomalacia)).
• شرایط نادر ژنتیکی : برخی بیماری های ژنتیکی نادر می توانند باعث اختلال در متابولیسم ویتامین D یا فسفات شده و منجر به نرمی استخوان شوند.

شناسایی علت زمینه ای نرمی استخوان برای درمان موثر و پیشگیری از عوارض آن بسیار مهم است. در بسیاری از موارد نرمی استخوان ناشی از کمبود ویتامین D به راحتی با مکمل های ویتامین D قابل درمان است.

علائم و نشانه های نرمی استخوان

علائم نرمی استخوان می توانند تدریجی و غیر اختصاصی باشند به همین دلیل تشخیص زودهنگام آن ممکن است دشوار باشد. در مراحل اولیه ممکن است فرد هیچ علامتی نداشته باشد یا علائم خفیفی را تجربه کند. با پیشرفت بیماری علائم مشخص تر و شدیدتر می شوند.

شایع ترین علائم و نشانه های نرمی استخوان عبارتند از :

• درد استخوان : درد استخوان علامت اصلی نرمی استخوان است. درد معمولاً به صورت مبهم آزاردهنده و منتشر در استخوان ها توصیف می شود. درد ممکن است در ابتدا خفیف باشد و به تدریج با گذشت زمان افزایش یابد. درد اغلب در لگن ران ها کمر دنده ها و پاها احساس می شود. درد استخوان در نرمی استخوان معمولاً با فشار دادن روی استخوان ها یا هنگام وزن گذاشتن روی آنها تشدید می شود.
• ضعف عضلانی : ضعف عضلانی به ویژه در عضلات پروگزیمال (نزدیک به مرکز بدن) مانند عضلات ران و شانه یکی دیگر از علائم شایع نرمی استخوان است. ضعف عضلانی می تواند منجر به مشکل در راه رفتن بلند شدن از صندلی بالا رفتن از پله ها و انجام فعالیت های روزمره شود. در موارد شدید ضعف عضلانی می تواند به حدی شدید باشد که فرد قادر به راه رفتن نباشد.
• شکستگی های استرسی : نرمی استخوان باعث ضعیف شدن استخوان ها و افزایش خطر شکستگی می شود. شکستگی های استرسی (Stress fractures) شکستگی های کوچک و مویی هستند که در اثر فشار مکرر و مداوم بر استخوان های ضعیف ایجاد می شوند. این شکستگی ها معمولاً در استخوان های تحمل کننده وزن مانند استخوان های پا و ران رخ می دهند.
• بدشکلی استخوان : در موارد شدید و طولانی مدت نرمی استخوان ممکن است بدشکلی های استخوانی ایجاد شود. این بدشکلی ها به دلیل نرم شدن استخوان ها و تغییر شکل آنها تحت فشار وزن بدن ایجاد می شوند. شایع ترین بدشکلی استخوانی در نرمی استخوان خمیدگی استخوان های پا (Bowing of legs) است. همچنین ممکن است قوز پشت (Kyphosis) و تغییر شکل لگن نیز رخ دهد.
• مشکلات راه رفتن : به دلیل درد استخوان و ضعف عضلانی افراد مبتلا به نرمی استخوان ممکن است دچار مشکلات راه رفتن شوند. راه رفتن ممکن است دردناک و دشوار باشد و فرد ممکن است به صورت لنگان (Waddling gait) راه برود.
• خستگی و بی حالی : برخی از افراد مبتلا به نرمی استخوان ممکن است احساس خستگی و بی حالی کنند. این خستگی می تواند ناشی از درد مزمن ضعف عضلانی و کمبود ویتامین D باشد.
• گرفتگی عضلات (Cramps) : کمبود کلسیم و ویتامین D می تواند منجر به گرفتگی عضلات شود که در نرمی استخوان نیز ممکن است رخ دهد.

توجه به این نکته ضروری است که این علائم می توانند در بیماری های دیگر نیز دیده شوند و تشخیص قطعی نرمی استخوان نیازمند بررسی های پزشکی و آزمایشگاهی است. در صورت تجربه هر یک از این علائم به ویژه درد استخوان و ضعف عضلانی مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان مناسب توصیه می شود.

روش های تشخیص نرمی استخوان

تشخیص نرمی استخوان معمولاً بر اساس ترکیبی از شرح حال پزشکی معاینه فیزیکی آزمایش های خون تصویربرداری و در موارد خاص بیوپسی استخوان انجام می شود.

روش های تشخیص نرمی استخوان عبارتند از :

1. شرح حال پزشکی و معاینه فیزیکی : پزشک در ابتدا شرح حال پزشکی کاملی از بیمار می گیرد شامل علائم سابقه پزشکی داروهای مصرفی رژیم غذایی و سابقه خانوادگی بیماری های استخوانی. در معاینه فیزیکی پزشک به دنبال نشانه های نرمی استخوان مانند حساسیت به لمس استخوان ها ضعف عضلانی بدشکلی های استخوانی و مشکلات راه رفتن می گردد.
2. آزمایش های خون : آزمایش های خون نقش مهمی در تشخیص نرمی استخوان دارند. آزمایش های خون معمولاً شامل موارد زیر است :
• اندازه گیری سطح ویتامین D : سطح ۲۵-هیدروکسی ویتامین D (۲۵(OH)D) در خون بهترین شاخص برای ارزیابی وضعیت ویتامین D بدن است. سطح پایین ویتامین D (<۲۰ نانوگرم در میلی لیتر) نشان دهنده کمبود ویتامین D است که شایع ترین علت نرمی استخوان است.
• اندازه گیری سطح کلسیم فسفات و آلکالین فسفاتاز : در نرمی استخوان سطح کلسیم و فسفات خون ممکن است پایین باشد و سطح آلکالین فسفاتاز (ALP) که یک آنزیم مرتبط با تشکیل استخوان است ممکن است افزایش یابد.
• اندازه گیری سطح هورمون پاراتیروئید (PTH) : در پاسخ به کمبود ویتامین D و کلسیم غدد پاراتیروئید هورمون پاراتیروئید (PTH) را ترشح می کنند تا سطح کلسیم خون را افزایش دهند. سطح بالای PTH در خون می تواند نشان دهنده نرمی استخوان ناشی از کمبود ویتامین D باشد (هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه (Secondary hyperparathyroidism)).
• سایر آزمایش های خون : بسته به شرایط بیمار و شک پزشک به علل دیگر نرمی استخوان ممکن است آزمایش های خون دیگری مانند اندازه گیری عملکرد کلیه و کبد نیز درخواست شود.
3. تصویربرداری : تصویربرداری از استخوان ها می تواند به تشخیص نرمی استخوان کمک کند. روش های تصویربرداری معمولاً شامل :
• رادیوگرافی (X-ray) : در رادیوگرافی نرمی استخوان ممکن است به صورت کاهش تراکم استخوان (Osteopenia) و نازک شدن کورتکس استخوان (Cortical thinning) دیده شود. همچنین ممکن است خطوط لوسر (Looser zones) یا شکستگی های کاذب (Pseudofractures) در رادیوگرافی دیده شوند. خطوط لوسر خطوط نازک و شعاعی هستند که به طور معمول در استخوان های ران لگن و استخوان های پا دیده می شوند و نشان دهنده نواحی ضعیف و نرم شده استخوان هستند.
• اسکن DEXA (جذب سنجی دو انرژی ایکس) : اسکن DEXA بیشتر برای اندازه گیری تراکم استخوان و تشخیص پوکی استخوان (Osteoporosis) استفاده می شود. در نرمی استخوان تراکم استخوان ممکن است کاهش یابد اما اسکن DEXA به اندازه رادیوگرافی در تشخیص نرمی استخوان حساس نیست.
• اسکن استخوان : اسکن استخوان روشی تصویربرداری هسته ای است که می تواند نواحی با متابولیسم استخوانی غیر طبیعی را نشان دهد. اسکن استخوان در تشخیص نرمی استخوان کمتر استفاده می شود اما ممکن است در مواردی که تشخیص با سایر روش ها قطعی نیست مفید باشد.
4. بیوپسی استخوان : بیوپسی استخوان (Bone biopsy) روشی تهاجمی است که در آن نمونه کوچکی از استخوان برای بررسی میکروسکوپی برداشته می شود. بیوپسی استخوان معیار طلایی تشخیص نرمی استخوان است و می تواند به طور قطعی وجود نرمی استخوان و علت آن را مشخص کند. با این حال بیوپسی استخوان یک روش تهاجمی است و به طور معمول فقط در مواردی که تشخیص با سایر روش ها قطعی نیست یا نیاز به بررسی دقیق تر علت نرمی استخوان وجود دارد انجام می شود.

انتخاب روش های تشخیصی مناسب بستگی به علائم بیمار نتایج آزمایش های اولیه و نظر پزشک دارد. تشخیص زودهنگام و دقیق نرمی استخوان برای شروع درمان مناسب و جلوگیری از عوارض آن بسیار مهم است.

روش های درمان نرمی استخوان

اما درمان نرمی استخوان چقدر طول میکشد و هدف اصلی درمان چیست؟ هدف اصلی درمان نرمی استخوان اصلاح علت زمینه ای بیماری و بازگرداندن استحکام و سلامت استخوان ها است. روش های درمان نرمی استخوان بسته به علت و شدت بیماری متفاوت هستند.

روش های درمانی نرمی استخوان عبارتند از :

1. درمان کمبود ویتامین D : اگر نرمی استخوان ناشی از کمبود ویتامین D باشد درمان اصلی مکمل های ویتامین D است. نوع و دوز ویتامین D و مدت زمان درمان بستگی به شدت کمبود ویتامین D و شرایط بیمار دارد.
• ویتامین D۳ (کوله کلسیفرول) : ویتامین D۳ نوعی از ویتامین D است که به طور طبیعی در بدن تولید می شود و در مقایسه با ویتامین D۲ (ارگوکلسیفرول) در افزایش سطح ویتامین D خون موثرتر است. ویتامین D۳ معمولاً به صورت قرص کپسول یا قطره خوراکی تجویز می شود.
• ویتامین D۲ (ارگوکلسیفرول) : ویتامین D۲ نوع دیگری از ویتامین D است که از منابع گیاهی به دست می آید. ویتامین D۲ نیز می تواند برای درمان کمبود ویتامین D استفاده شود اما ممکن است به دوزهای بالاتری نیاز داشته باشد.
• دوز و مدت درمان : دوز ویتامین D و مدت زمان درمان توسط پزشک تعیین می شود. در ابتدا ممکن است دوزهای بالاتری از ویتامین D برای جبران سریع کمبود تجویز شود و سپس دوز نگهدارنده برای حفظ سطح مناسب ویتامین D در خون توصیه شود.
• نظارت بر سطح ویتامین D : در طول درمان پزشک ممکن است به طور دوره ای سطح ویتامین D خون را اندازه گیری کند تا از اثربخشی درمان و رسیدن به سطح مطلوب ویتامین D اطمینان حاصل کند.
2. مکمل کلسیم : در برخی موارد همراه با مکمل ویتامین D مکمل کلسیم نیز ممکن است تجویز شود به ویژه اگر بیمار کمبود کلسیم نیز داشته باشد یا مصرف کلسیم از طریق رژیم غذایی کافی نباشد. دوز و نوع مکمل کلسیم توسط پزشک تعیین می شود.
3. درمان علت زمینه ای : اگر نرمی استخوان ناشی از علل دیگر مانند اختلالات جذب بیماری های کلیوی یا کبدی یا داروها باشد درمان باید بر رفع یا کنترل علت زمینه ای متمرکز شود.
• بیماری های گوارشی : در صورت وجود بیماری های گوارشی که باعث اختلال جذب ویتامین D می شوند درمان بیماری زمینه ای و استفاده از مکمل های ویتامین D با دوزهای بالاتر ممکن است لازم باشد.
• بیماری های کلیوی و کبدی : در بیماری های کلیوی و کبدی که متابولیسم ویتامین D را مختل می کنند ممکن است نیاز به استفاده از اشکال فعال شده ویتامین D مانند کلسی تریول (Calcitriol) باشد که نیاز به فعال سازی در کلیه و کبد ندارد.
• داروها : اگر داروها باعث نرمی استخوان شده اند در صورت امکان باید داروها را قطع یا جایگزین کرد.
4. درمان کمبود فسفات : اگر نرمی استخوان ناشی از کمبود فسفات باشد درمان شامل مکمل های فسفات است. نوع و دوز مکمل فسفات توسط پزشک تعیین می شود.
5. جراحی : در موارد نادر که نرمی استخوان منجر به بدشکلی های استخوانی شدید شده باشد ممکن است جراحی اصلاحی برای اصلاح بدشکلی ها و بهبود عملکرد استخوان ها لازم باشد.

در طول درمان نرمی استخوان رعایت رژیم غذایی سالم و متعادل که حاوی مقدار کافی ویتامین D و کلسیم باشد بسیار مهم است. همچنین فعالیت بدنی منظم و ورزش های تحمل کننده وزن به تقویت استخوان ها و عضلات کمک می کند.

پیگیری منظم با پزشک و انجام آزمایش های دوره ای برای ارزیابی پاسخ به درمان و تنظیم دوز داروها ضروری است. درمان نرمی استخوان معمولاً موثر است و با درمان مناسب می توان علائم بیماری را بهبود بخشید و از عوارض آن جلوگیری کرد.

راهکارهای خانگی و توصیه های سبک زندگی برای نرمی استخوان

علاوه بر درمان های پزشکی برخی راهکارهای خانگی و تغییرات سبک زندگی می توانند به بهبود و پیشگیری از نرمی استخوان کمک کنند. این راهکارها بیشتر بر افزایش مصرف ویتامین D و کلسیم قرار گرفتن در معرض نور خورشید و فعالیت بدنی منظم متمرکز هستند.

راهکارهای خانگی و توصیه های سبک زندگی برای نرمی استخوان عبارتند از :

1. تغذیه مناسب و رژیم غذایی غنی از ویتامین D و کلسیم :
• منابع غذایی ویتامین D : غذاهای کمی به طور طبیعی حاوی ویتامین D هستند. بهترین منابع غذایی ویتامین D عبارتند از :
• ماهی های چرب : مانند سالمون ماهی خال مخالی ساردین و روغن کبد ماهی.
• زرده تخم مرغ.
• جگر.
• غذاهای غنی شده با ویتامین D : مانند شیر غلات صبحانه و آب میوه ها.
• منابع غذایی کلسیم : کلسیم به وفور در لبنیات و سایر غذاها یافت می شود. منابع خوب کلسیم عبارتند از :
• لبنیات : مانند شیر ماست پنیر.
• سبزیجات برگ سبز تیره : مانند کلم بروکلی کلم پیچ.
• بادام کنجد.
• غذاهای غنی شده با کلسیم : مانند آب پرتقال و نان.
• رعایت یک رژیم غذایی متنوع و متعادل که شامل انواع مواد غذایی از گروه های مختلف باشد به تامین ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن کمک می کند.
2. قرار گرفتن در معرض نور خورشید : پوست بدن انسان قادر به تولید ویتامین D در پاسخ به نور خورشید است. قرار گرفتن منظم و ایمن در معرض نور خورشید می تواند به افزایش سطح ویتامین D بدن کمک کند.
• مدت زمان و زمان مناسب : توصیه می شود روزانه ۱۰ تا ۳۰ دقیقه در معرض نور خورشید قرار بگیرید به ویژه در اواسط روز (بین ساعت ۱۰ صبح تا ۳ بعد از ظهر) که تابش UVB قوی تر است.
• سطح پوست و نوع پوست : میزان تولید ویتامین D بستگی به سطح پوست در معرض نور خورشید رنگ پوست و فصل سال دارد. افراد با پوست تیره تر و افراد مسن ممکن است به زمان بیشتری برای تولید ویتامین D نیاز داشته باشند.
• محافظت از پوست : در هنگام قرار گرفتن در معرض نور خورشید استفاده از کرم ضد آفتاب برای محافظت از پوست در برابر آسیب های ناشی از اشعه UV توصیه می شود. با این حال استفاده بیش از حد از کرم ضد آفتاب با SPF بالا می تواند تولید ویتامین D را کاهش دهد. بهتر است در زمان های کوتاه و بدون کرم ضد آفتاب در معرض نور خورشید قرار بگیرید و سپس از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
3. فعالیت بدنی منظم و ورزش : فعالیت بدنی منظم و ورزش های تحمل کننده وزن مانند پیاده روی دویدن پریدن و تمرینات با وزنه به تقویت استخوان ها و عضلات کمک می کنند و می توانند در پیشگیری و بهبود نرمی استخوان موثر باشند.
4. ترک سیگار و محدود کردن مصرف الکل : سیگار کشیدن و مصرف بیش از حد الکل می تواند بر سلامت استخوان ها تاثیر منفی بگذارد و خطر نرمی استخوان را افزایش دهد. ترک سیگار و محدود کردن مصرف الکل به حفظ سلامت استخوان ها کمک می کند.

این راهکارهای خانگی و توصیه های سبک زندگی می توانند به عنوان مکمل درمان های پزشکی در مدیریت نرمی استخوان مفید باشند. با این حال توجه به این نکته ضروری است که این راهکارها جایگزین درمان های پزشکی تجویز شده توسط پزشک نیستند و در صورت ابتلا به نرمی استخوان مشورت با پزشک و پیروی از دستورات درمانی ایشان بسیار مهم است.

روش های پیشگیری از نرمی استخوان

پیشگیری از نرمی استخوان عمدتاً بر تامین کافی ویتامین D و کلسیم و حفظ سبک زندگی سالم متمرکز است. با رعایت اقدامات پیشگیرانه می توان خطر ابتلا به نرمی استخوان را به میزان قابل توجهی کاهش داد.

روش های پیشگیری از نرمی استخوان عبارتند از :

1. مصرف کافی ویتامین D :
• رژیم غذایی غنی از ویتامین D : مصرف منظم غذاهای غنی از ویتامین D مانند ماهی های چرب زرده تخم مرغ و غذاهای غنی شده.
• قرار گرفتن در معرض نور خورشید : قرار گرفتن منظم و ایمن در معرض نور خورشید.
• مکمل ویتامین D : در صورت عدم دریافت کافی ویتامین D از طریق رژیم غذایی و نور خورشید مصرف مکمل های ویتامین D می تواند توصیه شود. به ویژه برای افراد در معرض خطر کمبود ویتامین D مانند افراد مسن افراد با پوست تیره افراد کم تحرک زنان باردار و شیرده و افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای. دوز و نوع مکمل ویتامین D باید توسط پزشک تعیین شود.
2. مصرف کافی کلسیم :
• رژیم غذایی غنی از کلسیم : مصرف منظم غذاهای غنی از کلسیم مانند لبنیات سبزیجات برگ سبز تیره و غذاهای غنی شده.
• مکمل کلسیم : در صورت عدم دریافت کافی کلسیم از طریق رژیم غذایی مصرف مکمل های کلسیم ممکن است توصیه شود به ویژه برای زنان یائسه افراد مسن و افراد مبتلا به بیماری های خاص. دوز و نوع مکمل کلسیم باید توسط پزشک تعیین شود.
3. فعالیت بدنی منظم و ورزش : انجام منظم فعالیت بدنی و ورزش های تحمل کننده وزن به تقویت استخوان ها و حفظ سلامت آنها کمک می کند.
4. ترک سیگار و محدود کردن مصرف الکل : اجتناب از سیگار کشیدن و مصرف بیش از حد الکل به حفظ سلامت استخوان ها کمک می کند.
5. تشخیص و درمان زودهنگام بیماری های زمینه ای : در صورت ابتلا به بیماری های زمینه ای که می توانند باعث نرمی استخوان شوند مانند بیماری های گوارشی کلیوی و کبدی تشخیص و درمان زودهنگام این بیماری ها می تواند از بروز نرمی استخوان جلوگیری کند.
6. غربالگری افراد در معرض خطر : غربالگری افراد در معرض خطر کمبود ویتامین D و نرمی استخوان مانند افراد مسن افراد با پوست تیره افراد کم تحرک و افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای می تواند به تشخیص زودهنگام و پیشگیری از نرمی استخوان کمک کند.

با رعایت این اقدامات پیشگیرانه می توان خطر ابتلا به نرمی استخوان را به میزان قابل توجهی کاهش داد و سلامت استخوان ها را در طول زندگی حفظ کرد.

نتیجه گیری

نرمی استخوان در بزرگسالان یک بیماری قابل درمان است که ناشی از نقص در مواد معدنی شدن استخوان ها است. شایع ترین علت نرمی استخوان کمبود ویتامین D است اما علل دیگری نیز مانند کمبود کلسیم اختلالات جذب بیماری های کلیوی و کبدی و مصرف برخی داروها می توانند در ایجاد این بیماری نقش داشته باشند.

علائم نرمی استخوان می تواند شامل درد استخوان ضعف عضلانی شکستگی های استرسی و بدشکلی های استخوانی باشد. تشخیص نرمی استخوان بر اساس شرح حال پزشکی معاینه فیزیکی آزمایش های خون تصویربرداری و در موارد خاص بیوپسی استخوان انجام می شود.

درمان نرمی استخوان بسته به علت زمینه ای بیماری متفاوت است و معمولاً شامل مکمل های ویتامین D مکمل های کلسیم و درمان علت زمینه ای است. راهکارهای خانگی و توصیه های سبک زندگی مانند رژیم غذایی غنی از ویتامین D و کلسیم قرار گرفتن در معرض نور خورشید و فعالیت بدنی منظم می توانند به بهبود و پیشگیری از نرمی استخوان کمک کنند.

پیشگیری از نرمی استخوان بر تامین کافی ویتامین D و کلسیم از طریق رژیم غذایی نور خورشید و مکمل ها حفظ سبک زندگی سالم و تشخیص و درمان زودهنگام بیماری های زمینه ای متمرکز است.

نرمی استخوان یک بیماری جدی است که می تواند منجر به عوارض دردناک و ناتوان کننده شود اما با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می توان علائم بیماری را بهبود بخشید و از عوارض آن جلوگیری کرد. مشاوره با پزشک در صورت تجربه علائم نرمی استخوان و برای بررسی و درمان مناسب بسیار مهم است.

پرسش و پاسخ

پرسش ۱ : تفاوت بین نرمی استخوان و پوکی استخوان چیست؟

پاسخ : نرمی استخوان و پوکی استخوان هر دو بیماری استخوانی هستند اما مکانیسم های متفاوتی دارند. نرمی استخوان (Osteomalacia) ناشی از نقص در مواد معدنی شدن استخوان است به این معنی که ماتریکس استخوانی به اندازه کافی سخت و محکم نمی شود. در حالی که پوکی استخوان (Osteoporosis) ناشی از کاهش تراکم استخوان است به این معنی که مقدار کلی استخوان کاهش می یابد و استخوان متخلخل و شکننده می شود. در نرمی استخوان استخوان نرم و انعطاف پذیر است در حالی که در پوکی استخوان استخوان شکننده و مستعد شکستگی است. هر دو بیماری می توانند خطر شکستگی استخوان را افزایش دهند اما علل علائم و درمان های آنها متفاوت است.

پرسش ۲ : بهترین منابع غذایی ویتامین D کدامند؟

پاسخ : بهترین منابع غذایی ویتامین D عبارتند از ماهی های چرب (مانند سالمون ماهی خال مخالی ساردین و روغن کبد ماهی) زرده تخم مرغ جگر و غذاهای غنی شده با ویتامین D (مانند شیر غلات صبحانه و آب میوه ها). با این حال میزان ویتامین D در غذاها نسبتاً کم است و بیشتر ویتامین D مورد نیاز بدن از طریق تولید در پوست در اثر قرار گرفتن در معرض نور خورشید تامین می شود.

پرسش ۳ : چه میزان قرار گرفتن در معرض نور خورشید برای تولید ویتامین D کافی است؟

پاسخ : میزان قرار گرفتن در معرض نور خورشید مورد نیاز برای تولید ویتامین D کافی بستگی به عوامل مختلفی مانند زمان روز فصل سال عرض جغرافیایی رنگ پوست و سطح پوست در معرض نور خورشید دارد. به طور کلی توصیه می شود روزانه ۱۰ تا ۳۰ دقیقه در معرض نور خورشید قرار بگیرید به ویژه در اواسط روز (بین ساعت ۱۰ صبح تا ۳ بعد از ظهر) و بدون استفاده از کرم ضد آفتاب (برای این مدت کوتاه). افراد با پوست تیره تر و افراد مسن ممکن است به زمان بیشتری برای تولید ویتامین D نیاز داشته باشند. در فصل زمستان و در مناطق با عرض جغرافیایی بالا ممکن است تولید ویتامین D در پوست به میزان کافی نباشد و نیاز به مکمل ویتامین D وجود داشته باشد.

تأکید مهم : اطلاعات ارائه شده در این مقاله جنبه عمومی دارد و نباید به عنوان جایگزین نظر متخصص پزشکی تلقی شود. برای تشخیص و درمان نرمی استخوان و هرگونه مشکل پزشکی دیگر همواره به پزشک متخصص مراجعه کنید. خوددرمانی ممکن است خطرناک باشد و به سلامتی شما آسیب برساند.