قیمت ماینرهای اتریوم: واقعیت امروز بازار و آنچه باید بدانید (بعد از مرج)

ماینرهای اتریوم، دستگاه هایی که روزگاری قلب تپنده شبکه اتریوم بودند، دیگر قادر به استخراج مستقیم ارز دیجیتال ETH نیستند. با انتقال اتریوم به مکانیزم اثبات سهام (Proof-of-Stake) در سپتامبر ۲۰۲۲، دوران استخراج این ارز با ماینرهای سنتی به پایان رسید. با این حال، این دستگاه ها همچنان می توانند برای استخراج ارزهای دیجیتال دیگری که از الگوریتم های مشابه اتریوم (مانند Ethash یا Etchash) استفاده می کنند، مانند اتریوم کلاسیک (ETC)، به کار گرفته شوند. بنابراین، قیمت کنونی ماینرهای اتریوم تا حد زیادی به سودآوری و کاربرد آن ها در استخراج این آلت کوین ها بستگی دارد و با دوران اوج خود تفاوت های اساسی کرده است.

در گذشته ای نه چندان دور، استخراج اتریوم (Ethereum) یکی از پرطرفدارترین و پرسودترین فعالیت ها در دنیای ارزهای دیجیتال به شمار می رفت. اتریوم به عنوان دومین ارز دیجیتال بزرگ از نظر ارزش بازار، نقشی محوری در توسعه بلاک چین و قراردادهای هوشمند ایفا کرده است. همین جایگاه برجسته و البته رشد چشمگیر قیمت آن، بسیاری از سرمایه گذاران و علاقه مندان به فناوری را به سمت استخراج این ارز جذب کرد. در آن دوران، تهیه دستگاه های ماینینگ اتریوم، چه به صورت ریگ های کارت گرافیک و چه ماینرهای تخصصی ASIC، به یک سرمایه گذاری پربازده تبدیل شده بود. اما تحولات بنیادین در ساختار شبکه اتریوم، چشم انداز استخراج و به تبع آن، قیمت این ماینرها را به کلی دگرگون کرده است. این مقاله به بررسی دقیق قیمت ماینرهای اتریوم در شرایط فعلی بازار می پردازد، کاربردهای کنونی آن ها را روشن می سازد و به شما کمک می کند تا با دیدی آگاهانه، تصمیم گیری صحیحی در مورد خرید یا استفاده از این دستگاه ها داشته باشید.

دوران طلایی استخراج اتریوم: گذشته پررونق و جایگاه ماینرها

اتریوم، فراتر از یک ارز دیجیتال، یک پلتفرم بلاک چین غیرمتمرکز است که امکان ساخت و اجرای قراردادهای هوشمند و برنامه های غیرمتمرکز (DApps) را فراهم می کند. پیش از سپتامبر ۲۰۲۲، اتریوم مانند بیت کوین، بر پایه مکانیزم اجماع اثبات کار (Proof-of-Work – PoW) فعالیت می کرد. در این سیستم، ماینرها با استفاده از قدرت پردازشی سخت افزار خود، معادلات پیچیده رمزنگاری را حل می کردند تا تراکنش ها را تأیید و بلوک های جدیدی به بلاک چین اضافه کنند. پاداش این تلاش، اتر (ETH)، ارز بومی شبکه اتریوم بود که به ماینرها تعلق می گرفت. همین پاداش ها و پتانسیل رشد قیمت اتریوم، استخراج آن را به فعالیتی بسیار جذاب و پرسود تبدیل کرده بود.

انواع ماینرهای اتریوم در گذشته

در اوج دوران استخراج اتریوم، دو نوع اصلی سخت افزار برای این منظور به کار گرفته می شدند که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را داشتند:

1. ریگ های کارت گرافیک (GPU Rigs): این سیستم ها از چندین کارت گرافیک (GPU) قدرتمند تشکیل می شدند که به صورت موازی برای انجام محاسبات رمزنگاری به کار گرفته می شدند. مزیت اصلی ریگ های GPU، انعطاف پذیری آن ها بود؛ به این معنی که پس از پایان استخراج اتریوم، می توانستند برای استخراج ارزهای دیجیتال دیگر یا حتی کاربردهای غیرماینینگ (مانند بازی یا طراحی گرافیکی) استفاده شوند. از مدل های محبوب کارت گرافیک برای استخراج اتریوم می توان به سری RTX انویدیا و RX ای ام دی اشاره کرد.
2. ماینرهای ASIC اختصاصی اتریوم: این دستگاه ها (Application-Specific Integrated Circuit) به طور خاص برای استخراج ارزهای مبتنی بر الگوریتم Ethash (که اتریوم از آن استفاده می کرد) طراحی و بهینه شده بودند. ماینرهای ASIC قدرت پردازشی (هش ریت) بسیار بالاتری نسبت به ریگ های GPU داشتند و در نتیجه، کارایی بیشتری در استخراج ارائه می دادند. از معروف ترین تولیدکنندگان این ماینرها می توان به شرکت هایی مانند Bitmain (با مدل Antminer E9)، Innosilicon (با مدل A11 Pro) و Jasminer (با مدل های X4) اشاره کرد. این دستگاه ها در اوج محبوبیت اتریوم، با قیمت های بسیار بالا و گاهی حتی به صورت پیش فروش و با ماه ها انتظار به دست خریداران می رسیدند.

در آن دوران، عوامل متعددی بر قیمت و سودآوری ماینرهای اتریوم تأثیرگذار بودند. قیمت خود ارز اتریوم، سختی شبکه (که میزان رقابت بین ماینرها را نشان می داد)، و البته هزینه های عملیاتی مانند قیمت برق، همگی در تعیین بازدهی سرمایه گذاری در این دستگاه ها نقش داشتند. زمانی که قیمت اتریوم اوج می گرفت، تقاضا برای ماینرها نیز سر به فلک می کشید و قیمت آن ها به ارقام نجومی می رسید. به عنوان مثال، مدل هایی مانند Bitmain Antminer E9 و Innosilicon A11 Pro در بازار ثانویه با قیمت های چندین هزار دلاری معامله می شدند و سودآوری آن ها در آن زمان بسیار قابل توجه بود.

در دوران اوج استخراج اتریوم، ماینرهای ASIC اختصاصی و ریگ های کارت گرافیک به دلیل پتانسیل بالای سودآوری، با قیمت های بسیار بالا معامله می شدند و تقاضا برای آن ها بی سابقه بود.

پایان یک دوره: رویداد The Merge و تغییر پارادایم استخراج اتریوم

اما داستان پرفراز و نشیب استخراج اتریوم در سپتامبر ۲۰۲۲ به یک نقطه عطف بزرگ رسید. پروژه The Merge یا ادغام، که سال ها مورد انتظار بود، سرانجام به وقوع پیوست. این رویداد، اتریوم را از مکانیزم اجماع اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (Proof-of-Stake – PoS) منتقل کرد. در سیستم PoS، دیگر ماینرها با حل معادلات پیچیده وظیفه تأیید تراکنش ها و تولید بلوک را بر عهده ندارند. در عوض، اعتبارسنج ها (Validators) با سپرده گذاری (استیکینگ) مقدار مشخصی از اتر خود (حداقل ۳۲ ETH)، حق تأیید تراکنش ها را به دست می آورند و در ازای آن پاداش دریافت می کنند. این تغییر بنیادین با هدف افزایش مقیاس پذیری، کاهش مصرف انرژی و بهبود امنیت شبکه اتریوم انجام شد.

نتیجه مستقیم و فوری رویداد The Merge، پایان کامل و بی بازگشت استخراج اتریوم با استفاده از ماینرهای ASIC و ریگ های کارت گرافیک بود. تمامی سخت افزارهایی که تا آن زمان مشغول استخراج ETH بودند، یک شبه کارایی اصلی خود را از دست دادند. این تحول، تأثیر چشمگیری بر بازار ماینرهای اتریوم داشت. تقاضا برای این دستگاه ها به شدت کاهش یافت و به تبع آن، قیمت آن ها نیز سقوط آزاد کرد. بسیاری از ماینرهایی که با قیمت های گزاف خریداری شده بودند، اکنون ارزش بسیار کمتری پیدا کرده بودند و فعالان این حوزه به دنبال راهی برای استفاده مجدد از سرمایه خود بودند.

تغییر از PoW به PoS اتریوم، یک انقلاب در معماری بلاک چین بود که به طور کامل مدل کسب وکار استخراج کنندگان اتریوم را دگرگون کرد. این اتفاق نه تنها یک تغییر فنی، بلکه یک رویداد اقتصادی بزرگ برای صنعت ماینینگ بود که باعث شد بسیاری از سرمایه های به دام افتاده در سخت افزارهای ماینینگ اتریوم، به دنبال مسیرهای جدید برای بازگشت سرمایه باشند.

وضعیت کنونی و قیمت ماینرهای اتریوم (پس از مرج): کاربردهای جدید

با پایان استخراج مستقیم اتریوم، این سوال پیش می آید که ماینرهای اتریوم امروز به چه دردی می خورند و قیمت آن ها چگونه تعیین می شود؟ پاسخ این است که این دستگاه ها همچنان برای استخراج ارزهای دیجیتال دیگری که از الگوریتم های مشابه Ethash یا Etchash استفاده می کنند، کاربرد دارند. مهم ترین این ارزها، اتریوم کلاسیک (Ethereum Classic – ETC) است که خود فورکی از بلاک چین اصلی اتریوم محسوب می شود و همچنان بر پایه مکانیزم اثبات کار PoW فعالیت می کند. علاوه بر ETC، برخی آلت کوین های دیگر مانند Callisto Network (CLO) یا MOAC نیز از این الگوریتم ها استفاده می کنند، اگرچه حجم بازار و سودآوری آن ها به مراتب کمتر از ETC است.

ماینرهای اتریوم امروزه برای استخراج چه ارزهایی استفاده می شوند؟

امروزه، ماینرهای ASIC و GPU که قبلاً برای استخراج ETH به کار می رفتند، به طور عمده برای استخراج اتریوم کلاسیک (ETC) مورد استفاده قرار می گیرند. این ماینرها با توجه به هش ریت بالا و بهینه سازی برای الگوریتم Ethash، همچنان کارایی خوبی در شبکه ETC دارند. با این حال، باید توجه داشت که سختی شبکه اتریوم کلاسیک نیز پس از مرج به طور قابل توجهی افزایش یافته است، زیرا تمامی هش ریت ماینرهای اتریوم سابق به سمت ETC و سایر فورک ها سرازیر شده است.

عوامل مؤثر بر قیمت فعلی ماینرهای Ethash

قیمت این دستگاه ها دیگر به قیمت اتریوم (ETH) مرتبط نیست، بلکه به عوامل جدیدی وابسته است:

• سودآوری استخراج ETC و سایر کوین های قابل ماین: مهم ترین عامل، میزان درآمدی است که می توان از استخراج ETC با این دستگاه ها کسب کرد. این سودآوری به قیمت ETC، سختی شبکه ETC، و هزینه های عملیاتی بستگی دارد.
• سختی شبکه ETC و رقابت: با ورود حجم زیادی از هش ریت ماینرهای سابق اتریوم به شبکه ETC، سختی استخراج این ارز به شدت افزایش یافته و رقابت در آن بسیار شدیدتر شده است.
• مصرف برق دستگاه ها: ماینرهای ASIC، به ویژه مدل های قدیمی تر، مصرف برق بالایی دارند. در کشورهایی با برق گران، این مصرف بالا می تواند سودآوری را به شدت کاهش داده و حتی آن را منفی کند.
• وضعیت کلی بازار ارزهای دیجیتال: روند کلی بازار کریپتو، به ویژه قیمت آلت کوین ها، بر انتظارات از سودآوری استخراج و در نتیجه بر قیمت دستگاه ها تأثیر می گذارد.
• موجودیت دستگاه های جدیدتر و کارآمدتر (برای ETC): شرکت های تولیدکننده ماینر، پس از مرج نیز به طراحی و تولید ماینرهای ASIC جدیدتر و بهینه تر برای الگوریتم Ethash (با تمرکز بر ETC) ادامه داده اند که می توانند رقیبی برای مدل های قدیمی تر باشند.

بررسی قیمت های فعلی مدل های پرکاربرد (Antminer E9, A11 Pro, Jasminer X4)

ماینرهایی مانند Bitmain Antminer E9، Innosilicon A11 Pro و Jasminer X4 که زمانی با قیمت های چندین هزار دلاری و گاها ده ها هزار دلاری معامله می شدند، اکنون با افت چشمگیری در قیمت مواجه شده اند. ارائه یک قیمت دقیق و ثابت برای این ماینرها دشوار است، چرا که قیمت ها به شدت نوسان دارند و به شرایط بازار، وضعیت دستگاه (نو یا دست دوم)، محل فروشنده و حتی موجودی بازار بستگی دارد.

مدل ماینر	هش ریت (Ethash/Etchash)	مصرف برق	حدود قیمت در اوج (دلار)	حدود قیمت کنونی (دلار)
Bitmain Antminer E9 Pro	حدود 3680-3780 Mh/s	حدود 2200W	10,000 – 15,000+	3,000 – 6,000
Innosilicon A11 Pro ETH (1500Mh)	1500 Mh/s	2350W	8,000 – 12,000+	2,000 – 4,000
Jasminer X4-Q	1040 Mh/s	480W	4,000 – 7,000	1,500 – 3,000
توجه: قیمت های کنونی تقریبی هستند و به شدت در نوسانند. برای اطلاع از قیمت دقیق، باید به بازارهای فروش ماینر مراجعه کنید.

همانطور که در جدول مشاهده می شود، قیمت ها نسبت به گذشته بسیار پایین تر آمده اند. این کاهش قیمت در درجه اول به دلیل عدم امکان استخراج اتریوم (ETH) است. با از بین رفتن بازار اصلی این دستگاه ها، تنها کاربرد باقی مانده آن ها استخراج ETC و تعداد محدودی آلت کوین دیگر است که بازار و سودآوری به مراتب کوچک تری دارند. این وضعیت باعث شده که عرضه این ماینرها در بازار دست دوم افزایش یابد، در حالی که تقاضا به شدت کاهش یافته است، که منجر به افت قیمت چشمگیر شده است.

آیا خرید ماینر اتریوم (با هدف استخراج ETC یا سایر آلت کوین ها) منطقی است؟

تصمیم به خرید ماینرهای Ethash (که زمانی ماینر اتریوم نامیده می شدند) برای استخراج اتریوم کلاسیک یا سایر آلت کوین ها، نیازمند بررسی دقیق و محاسبات هوشمندانه است. دیگر دوران سودآوری آسان و تضمین شده به پایان رسیده و سرمایه گذاری در این حوزه مستلزم درک عمیق تر از بازار و ریسک هاست.

گام به گام محاسبه سودآوری استخراج

قبل از هرگونه خریدی، باید سودآوری بالقوه را محاسبه کنید. ابزارهای آنلاین متعددی مانند ماشین حساب های سودآوری در وب سایت هایی نظیر WhatToMine.com یا Hashrate.no به شما کمک می کنند. پارامترهای مهمی که باید در این محاسبات لحاظ کنید عبارتند از:

1. هش ریت (Hashrate) دستگاه: قدرت پردازشی ماینر که معمولاً بر حسب مگاهش بر ثانیه (Mh/s) یا گیگاهش بر ثانیه (Gh/s) بیان می شود.
2. مصرف برق (Power Consumption): میزان برق مصرفی ماینر که بر حسب وات (W) یا کیلووات (kW) اندازه گیری می شود. این عدد برای محاسبه هزینه برق ماهانه ضروری است.
3. قیمت ارز مورد نظر (مثلاً ETC): نوسانات قیمت ارز استخراجی به طور مستقیم بر درآمد شما تأثیر می گذارد.
4. سختی شبکه (Network Difficulty): هرچه سختی شبکه بالاتر باشد، استخراج دشوارتر و سهم شما از پاداش کمتر خواهد بود.
5. هزینه برق منطقه شما: یکی از مهم ترین عوامل در ایران، نرخ برق مصرفی برای استخراج ارز دیجیتال است که با تعرفه های خانگی متفاوت و اغلب بالاتر است.
6. هزینه های جانبی: شامل هزینه های خنک سازی، نگهداری، و تعمیرات احتمالی.

با وارد کردن این پارامترها در ماشین حساب های آنلاین، می توانید تخمینی از سودآوری روزانه، هفتگی یا ماهانه خود به دست آورید و زمان بازگشت سرمایه را برآورد کنید. فراموش نکنید که این محاسبات بر اساس شرایط فعلی هستند و بازار ارزهای دیجیتال به شدت نوسان پذیر است.

مزایا و معایب خرید ماینرهای ETH سابق برای استخراج ETC

مزایا:

• قیمت پایین تر: نسبت به اوج قیمت خود، این دستگاه ها اکنون با قیمت های بسیار پایین تری در دسترس هستند که می تواند نقطه ورود کم هزینه تری برای برخی باشد.
• تکنولوژی موجود: برای کسانی که از قبل با استخراج Ethash آشنایی دارند، نیاز به یادگیری تکنولوژی جدیدی نیست.

معایب:

• عمر مفید باقی مانده: بسیاری از این ماینرها سال هاست که کار کرده اند و ممکن است عمر مفید کمی داشته باشند، به خصوص اگر دست دوم خریداری شوند.
• رقابت بالا در ETC: حجم بالای هش ریت که به سمت ETC سرازیر شده، رقابت را بسیار شدید کرده و سودآوری را کاهش داده است.
• نوسانات بازار ETC: بازار اتریوم کلاسیک به مراتب کوچک تر و نوسان پذیرتر از اتریوم اصلی است که ریسک سرمایه گذاری را بالا می برد.
• مصرف برق بالا: به خصوص در مدل های قدیمی تر، مصرف بالای برق در کنار تعرفه های بالای برق ماینینگ، می تواند بازدهی را به شدت کاهش دهد.
• تغییرات احتمالی الگوریتم های دیگر: همیشه این ریسک وجود دارد که ارزهای دیگری که از Ethash استفاده می کنند، نیز تغییر الگوریتم دهند یا از بین بروند.

نکات حیاتی قبل از خرید

پیش از اقدام به خرید هرگونه ماینر، به ویژه مدل های دست دوم، به نکات زیر توجه کنید:

1. بررسی دقیق هش ریت و مصرف برق دستگاه: از مشخصات فنی واقعی دستگاه اطمینان حاصل کنید و با اطلاعات تولیدکننده مقایسه کنید.
2. سلامت و وضعیت فنی (در صورت دست دوم بودن): ماینرهای دست دوم باید از نظر سلامت فن ها، هش بردها و کنترل بردها بررسی شوند. درخواست ویدئو از عملکرد دستگاه یا تست حضوری در صورت امکان بسیار مهم است.
3. اعتبار فروشنده و گارانتی: از فروشندگان معتبر خرید کنید. در صورت وجود، گارانتی و خدمات پس از فروش می تواند خیال شما را راحت کند.
4. برآورد دقیق هزینه های جانبی: علاوه بر قیمت خود ماینر و هزینه برق، به فکر سیستم خنک سازی، تهویه، سیم کشی مناسب و حتی عایق صوتی (چون ماینرها بسیار پر سروصدا هستند) باشید.
5. موقعیت جغرافیایی و دسترسی به برق: در ایران، موضوع تأمین برق قانونی و با تعرفه مناسب برای فعالیت ماینینگ از اهمیت ویژه ای برخوردار است و باید مجوزهای لازم را کسب کنید.

خرید ماینرهای اتریوم پس از مرج، دیگر یک سرمایه گذاری آسان و سودآور نیست؛ بلکه نیازمند تحقیق، محاسبه دقیق سودآوری و در نظر گرفتن ریسک های بالای بازار است.

جایگزین ها و فرصت های درآمدزایی در اکوسیستم اتریوم و کریپتو (پس از مرج)

با تغییر مکانیزم اتریوم، روش های کسب درآمد از این ارز و به طور کلی از دنیای کریپتو نیز دگرگون شده است. دیگر استخراج PoW تنها راه نیست و گزینه های متنوع تری برای سرمایه گذاران و علاقه مندان وجود دارد:

1. استیکینگ اتریوم (ETH Staking): این روش، جایگزین استخراج در شبکه PoS اتریوم است. شما می توانید با قفل کردن (سپرده گذاری) ۳۲ واحد اتر خود به عنوان اعتبارسنج (Validator)، در تأمین امنیت شبکه مشارکت کرده و در ازای آن پاداش دریافت کنید. برای کسانی که سرمایه اولیه کمتری دارند، امکان استیکینگ جمعی (Pooled Staking) از طریق پلتفرم های واسط نیز وجود دارد که نیاز به ۳۲ اتر کامل را از بین می برد. این روش، درآمدی پایدارتر و با مصرف انرژی بسیار کمتر نسبت به استخراج PoW ارائه می دهد.
2. سرمایه گذاری مستقیم در اتریوم یا سایر ارزهای دیجیتال: ساده ترین راه برای کسب سود از رشد قیمت اتریوم و سایر آلت کوین ها، خرید مستقیم و نگهداری آن هاست. این روش نیازی به سخت افزار یا دانش فنی پیچیده استخراج ندارد و صرفاً به تحلیل بازار و مدیریت ریسک وابسته است. شما می توانید از طریق صرافی های معتبر ارز دیجیتال، اقدام به خرید و فروش کنید.
3. استخراج سایر ارزهای PoW که هنوز فعال هستند: اگر همچنان به استخراج با سخت افزار علاقه دارید، می توانید به سراغ ارزهای دیجیتال دیگری بروید که همچنان بر پایه مکانیزم اثبات کار فعالیت می کنند. بیت کوین (BTC) با ماینرهای ASIC اختصاصی خود، لایت کوین (LTC)، دوج کوین (DOGE) و برخی دیگر از آلت کوین ها، همچنان با روش PoW قابل استخراج هستند. البته هر کدام از این ارزها، نیازمند سخت افزار خاص خود و دارای سطوح متفاوتی از سودآوری و رقابت هستند.
4. تریدینگ و معاملات کوتاه مدت: برای افرادی که دانش و تجربه کافی در تحلیل تکنیکال و فاندامنتال دارند، تریدینگ فعال در بازار ارزهای دیجیتال می تواند راهی برای کسب درآمد باشد. این روش نیازمند زمان، تمرکز و مدیریت ریسک بسیار بالایی است.
5. مشارکت در اکوسیستم دیفای (DeFi) و NFT: دنیای مالی غیرمتمرکز (DeFi) و توکن های غیرمثلی (NFT) فرصت های جدیدی برای کسب درآمد از طریق وام دهی، تأمین نقدینگی، کشت سود (Yield Farming) و معامله آثار هنری دیجیتال فراهم کرده اند که همگی بر بستر بلاک چین ها از جمله اتریوم شکل گرفته اند.

انتخاب هر یک از این مسیرها بستگی به میزان سرمایه، تحمل ریسک، دانش فنی و زمانی که می توانید به آن اختصاص دهید، دارد. مهم این است که با چشمانی باز و اطلاعات کافی وارد شوید و از سرمایه گذاری های کورکورانه پرهیز کنید.

نتیجه گیری

بازار قیمت ماینرهای اتریوم پس از رویداد بزرگ The Merge دستخوش تغییرات بنیادین شده است. واقعیت این است که ماینرهای تخصصی و ریگ های کارت گرافیکی که روزی برای استخراج اتر (ETH) طراحی شده بودند، دیگر قادر به انجام این کار نیستند. این دستگاه ها اکنون عمدتاً برای استخراج ارزهای دیجیتال دیگری مانند اتریوم کلاسیک (ETC) که همچنان از الگوریتم Ethash استفاده می کنند، کاربرد دارند. به همین دلیل، قیمت این ماینرها نیز نسبت به دوران اوج خود افت چشمگیری داشته و به سودآوری آن ها در استخراج ETC و میزان رقابت در این بازار وابسته است.

پیش از هرگونه تصمیم برای خرید این ماینرها، بسیار ضروری است که تحقیقات عمیقی انجام دهید. سودآوری استخراج اتریوم کلاسیک یا سایر آلت کوین ها با این دستگاه ها، باید با دقت محاسبه شود و تمامی هزینه های جانبی از جمله هزینه بالای برق در ایران، در نظر گرفته شود. بازار ارزهای دیجیتال و به ویژه حوزه استخراج، بازاری پرنوسان و پرخطر است. مشاوره با متخصصین و کسب اطلاعات به روز از منابع معتبر می تواند به شما در تصمیم گیری آگاهانه کمک کند. در نهایت، به یاد داشته باشید که موفقیت در دنیای کریپتو نه تنها به دانش فنی، بلکه به مدیریت ریسک و صبر نیز وابسته است.