صدور اجراییه مهریه چقدر زمان میبرد

صدور اجراییه مهریه و مراحل بعدی وصول آن، فرآیندی زمان بر است که بسته به مسیر انتخابی (ثبت یا دادگاه) و عوامل مختلف، می تواند بین چند ماه تا بیش از یک سال و حتی سال ها به طول بینجامد. آگاهی از این زمان بندی و پیچیدگی ها برای مدیریت انتظارات و برنامه ریزی حقوقی ضروری است.

مهریه به عنوان یکی از مهم ترین حقوق مالی زن در عقد نکاح، همواره دغدغه ای اساسی برای زنان و خانواده هایشان بوده است. مطالبه مهریه، چه در طول زندگی مشترک و چه پس از تصمیم به جدایی، مراحل حقوقی مشخصی دارد که طی کردن آن ها نیازمند آگاهی و صبر است. برای بسیاری از متقاضیان، پرسش اصلی این است که فرآیند مطالبه و وصول مهریه، به خصوص مرحله کلیدی «صدور اجراییه مهریه»، چقدر طول می کشد؟ این مقاله با هدف ارائه یک راهنمای جامع و دقیق، به بررسی تمامی ابعاد این فرآیند می پردازد و زمان بندی تقریبی هر گام را بر اساس رویه های قانونی و تجربیات عملی شرح می دهد. با مطالعه این محتوا، می توانید درک عمیق تری از چگونگی و زمان بندی مسیر مطالبه مهریه به دست آورید و با دیدی بازتر برای احقاق حق قانونی خود اقدام کنید.

درک مفاهیم اولیه در مطالبه مهریه

پیش از ورود به جزئیات زمان بندی، ضروری است که با تعاریف و مفاهیم پایه ای در خصوص اجراییه مهریه آشنا شویم. این شناخت، به درک بهتر مراحل و دلایل تفاوت در زمان بندی ها کمک شایانی می کند.

اجراییه مهریه چیست و چه زمانی صادر می شود؟

اجراییه در اصطلاح حقوقی، سندی است که به موجب آن، دستور اجرای مفاد یک سند لازم الاجرا (مانند سند نکاحیه که مهریه در آن قید شده است) یا حکم قطعی دادگاه صادر می شود. اجراییه مهریه، در واقع مجوزی رسمی از سوی مرجع ذی صلاح است که به زن (زوجه) این امکان را می دهد تا به صورت قانونی، مطالبه مهریه خود را پیگیری کند و در صورت عدم پرداخت از سوی زوج، نسبت به توقیف و فروش اموال او اقدام نماید.

لازم است بین «صدور اجراییه» و «اجرا گذاشتن و وصول مهریه» تفاوت قائل شد. صدور اجراییه، صرفاً گام اول و یک اقدام اداری برای رسمیت بخشیدن به مطالبه است، در حالی که اجرا گذاشتن و وصول مهریه، به کل فرآیند حقوقی و قضایی دریافت مهریه اشاره دارد که شامل مراحل متعدد پس از صدور اجراییه نیز می شود. اجراییه مهریه در مرحله اول توسط دفترخانه محل وقوع عقد صادر می شود، چرا که عقدنامه یک سند رسمی و لازم الاجرا محسوب می گردد. در صورت عدم موفقیت در این مسیر، دادگاه خانواده نیز می تواند اقدام به صدور اجراییه نماید.

بهترین مسیر برای مطالبه مهریه کدام است؟ (ثبت یا دادگاه)

انتخاب مسیر مناسب برای مطالبه مهریه، تأثیر بسزایی در مدت زمان و نتیجه نهایی پرونده دارد. بر اساس ماده ۱۱۳ قانون برنامه ششم توسعه، زوجه ابتدا باید برای مطالبه مهریه به اداره ثبت اسناد و املاک مراجعه کند و تنها در صورتی که از طریق ثبت نتواند تمام مهریه خود را وصول کند، می تواند به دادگاه مراجعه نماید.

شرایط انتخاب هر مسیر:

• اداره ثبت اسناد و املاک:
  • مزیت اصلی: سرعت بالاتر در توقیف اموال دارای سند رسمی (مانند ملک، خودرو، حساب بانکی، سهام) در صورت شناسایی و معرفی آن ها.
  • شرایط انتخاب: وجود اموال رسمی و قابل توقیف به نام زوج، تمایل به سرعت عمل در توقیف اموال.
  • محدودیت: امکان صدور حکم جلب در این مسیر وجود ندارد و ثبت تنها می تواند اموال را توقیف کند.
• دادگاه خانواده:
  • مزیت اصلی: امکان مطالبه مهریه در صورت عدم وجود اموال رسمی یا عدم شناسایی آن ها، امکان صدور حکم جلب برای مهریه های تا ۱۱۰ سکه بهار آزادی، و امکان رسیدگی به ادعای اعسار زوج.
  • شرایط انتخاب: عدم امکان وصول مهریه از طریق ثبت، عدم وجود اموال رسمی کافی یا شناخته شده، تمایل به اعمال مجازات قانونی برای زوج (حبس در سقف ۱۱۰ سکه) و یا تقاضای اعسار.
  • محدودیت: فرآیند طولانی تر و پیچیده تر نسبت به ثبت.

انتخاب مسیر بستگی به شرایط مالی زوج، میزان مهریه و اولویت های زوجه دارد. مشاوره با وکیل متخصص مهریه در ابتدای کار می تواند در انتخاب بهینه ترین راهکار بسیار مؤثر باشد.

مسیر اول: مطالبه و وصول مهریه از طریق اداره ثبت اسناد و املاک

مسیر مطالبه مهریه از طریق اداره ثبت، به دلیل سادگی نسبی و سرعت بالاتر در توقیف اموال دارای سند رسمی، اغلب به عنوان گزینه اول توصیه می شود. در ادامه، مراحل و زمان بندی تقریبی این فرآیند به صورت گام به گام تشریح می گردد.

مراحل و زمان بندی گام به گام صدور اجراییه و اجرای آن در ثبت

1. گام ۱: مراجعه به دفترخانه و تکمیل درخواست صدور اجراییه

   زوجه یا وکیل او ابتدا باید به دفترخانه رسمی محل وقوع عقد مراجعه کرده و درخواست صدور اجراییه مهریه را تکمیل نماید. در این مرحله، مدارک لازم شامل اصل و کپی عقدنامه، شناسنامه و کارت ملی زوجه باید ارائه شود. دفترخانه پس از بررسی صحت مدارک، نسبت به ثبت درخواست اقدام می کند.
   زمان تقریبی: ۳ تا ۷ روز کاری برای بررسی مدارک، تشکیل پرونده و ثبت اولیه درخواست.

2. گام ۲: صدور برگه اجراییه توسط سردفتر

   پس از ثبت درخواست و احراز شرایط قانونی، سردفتر نسبت به صدور برگه اجراییه مهریه اقدام می نماید. این برگه، مجوز رسمی برای پیگیری وصول مهریه است.
   زمان تقریبی: ۱ تا ۳ روز کاری پس از ثبت درخواست و بررسی های لازم.
   هزینه ها: در این مرحله، هزینه های مربوط به صدور اجراییه در دفترخانه (معمولاً حق الثبت اجراییه بر اساس تعرفه های قانونی) از زوجه اخذ می شود.

3. گام ۳: ارسال پرونده از دفترخانه به اداره اجرای ثبت

   پس از صدور اجراییه، پرونده مربوطه از دفترخانه به اداره اجرای ثبت اسناد و املاک محل اقامت زوج یا محل وقوع عقد ارسال می گردد.
   زمان تقریبی: ۳ تا ۱۰ روز کاری. این زمان بسته به ترافیک کاری دفترخانه ها و سرعت نقل و انتقال پرونده ها متغیر است.

4. گام ۴: ابلاغ اجراییه به زوج و مهلت ۱۰ روزه پرداخت

   پس از وصول پرونده در اداره اجرای ثبت، اجراییه به زوج ابلاغ می شود. ابلاغ می تواند از طریق پست یا به صورت الکترونیکی انجام شود. از تاریخ ابلاغ اجراییه، زوج ۱۰ روز مهلت دارد تا نسبت به پرداخت مهریه اقدام کند یا ترتیبات پرداخت آن را فراهم آورد. عدم ابلاغ صحیح یا عدم حضور زوج می تواند این مرحله را طولانی تر کند.
   زمان تقریبی: ۷ تا ۲۰ روز کاری از زمان ارسال پرونده به ثبت تا اتمام مهلت ۱۰ روزه ابلاغ.

5. گام ۵: معرفی اموال و تقاضای توقیف اموال زوج (در صورت عدم پرداخت)

   اگر زوج ظرف مهلت ۱۰ روزه مهریه را پرداخت نکند، زوجه می تواند با معرفی اموال و دارایی های زوج، تقاضای توقیف آن ها را از اداره اجرای ثبت بنماید. این اموال می تواند شامل حساب های بانکی، املاک، خودرو، سهام، حقوق و مستمری، یا هر نوع دارایی دیگر باشد. برای توقیف برخی اموال مانند املاک و خودرو، نیاز به استعلام از مراجع مربوطه (مانند اداره ثبت اسناد و املاک یا راهنمایی و رانندگی) است. زوجه باید برای توقیف اموال، مبلغی به عنوان «تامین خواسته» (معادل نیم عشری از ارزش مهریه) را نیز پرداخت نماید.
   زمان تقریبی برای توقیف: ۱ تا ۶ ماه. این زمان به نوع و محل اموال، سرعت همکاری مراجع استعلام گیرنده و پیگیری های زوجه یا وکیل او بستگی دارد.
   نکات مهم:

   • مستثنیات دین: برخی اموال مانند مسکن مورد نیاز زوج و خانواده، وسایل زندگی ضروری و ابزار کار، جزو مستثنیات دین محسوب می شوند و قابل توقیف نیستند. شناسایی دقیق اموال غیر از مستثنیات دین، به تسریع روند کمک می کند.
   • تأمین خواسته: پرداخت معادل نیم عشر دولتی برای درخواست توقیف اموال الزامی است که در صورت وصول مهریه، از محل آن تهاتر می شود.
6. گام ۶: ارزیابی اموال توقیف شده و مزایده

   پس از توقیف اموال، کارشناس رسمی دادگستری یا کارشناسان اداره ثبت نسبت به ارزیابی قیمت آن ها اقدام می کنند. سپس، اموال توقیف شده از طریق مزایده عمومی به فروش گذاشته می شوند تا مهریه از محل وجوه حاصل از فروش آن ها تأمین گردد.
   زمان تقریبی: ۲ تا ۶ ماه پس از توقیف اموال. این مرحله شامل تعیین کارشناس، ارزیابی، آگهی مزایده و برگزاری آن است.

7. گام ۷: وصول مهریه از محل فروش اموال

   پس از برگزاری مزایده و فروش اموال، وجه حاصل از آن به حساب اداره ثبت واریز شده و پس از کسر هزینه های قانونی، مابقی به زوجه جهت وصول مهریه پرداخت می شود.
   زمان تقریبی: ۱ تا ۲ هفته پس از اتمام مزایده و واریز وجه.

مدت زمان کلی گرفتن مهریه از طریق ثبت

با جمع بندی زمان بندی های فوق، می توان گفت که مدت زمان کلی گرفتن مهریه از طریق ثبت، به طور تقریبی از ۴ ماه تا بیش از ۱ سال متغیر است. این بازه زمانی، به عواملی چون پیچیدگی پرونده، همکاری زوج، نوع و تعداد اموال قابل توقیف و سرعت عمل اداره ثبت بستگی دارد. در مواردی که اموال ارزشمند و قابل توقیف به سرعت شناسایی شوند، فرآیند کوتاه تر خواهد بود، اما در صورت عدم وجود اموال کافی یا بروز اعتراضات حقوقی، ممکن است زمان بیشتری صرف شود.

مسیر دوم: مطالبه و وصول مهریه از طریق دادگاه

اگر مطالبه مهریه از طریق اداره ثبت به دلیل عدم وجود اموال کافی یا سایر محدودیت ها به نتیجه نرسد، یا زوجه به دنبال امکان صدور حکم جلب برای زوج باشد، مسیر دادگاه خانواده انتخاب می شود. این مسیر معمولاً طولانی تر و پیچیده تر از مسیر ثبت است.

مراحل و زمان بندی گام به گام مطالبه مهریه از دادگاه

1. گام ۱: اخذ گواهی عدم امکان وصول مهریه از اجرای ثبت

   پیش شرط مراجعه به دادگاه، ارائه گواهی از اداره اجرای ثبت مبنی بر عدم امکان وصول مهریه از طریق آن مرجع است. این گواهی پس از اتمام مراحل قانونی در ثبت و عدم شناسایی یا توقیف اموال کافی صادر می شود.
   زمان تقریبی: ۲ تا ۴ ماه پس از اتمام مراحل ثبت و درخواست این گواهی.

2. گام ۲: ثبت دادخواست مطالبه مهریه در دفاتر خدمات قضایی الکترونیک

   پس از اخذ گواهی از ثبت، زوجه باید با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی الکترونیک، دادخواست مطالبه مهریه را ثبت کند. مدارک لازم شامل گواهی عدم امکان وصول مهریه از ثبت، عقدنامه، شناسنامه و کارت ملی است.
   زمان تقریبی: ۳ تا ۷ روز کاری برای ثبت دادخواست و بارگذاری مدارک.

3. گام ۳: تشکیل پرونده و تعیین شعبه در دادگاه خانواده

   پس از ثبت دادخواست، پرونده به مجتمع قضایی مربوطه ارسال و در یکی از شعب دادگاه خانواده ثبت و ارجاع داده می شود.
   زمان تقریبی: ۷ تا ۲۰ روز کاری برای انجام امور اداری و تعیین شعبه.

4. گام ۴: رسیدگی در دادگاه و صدور رأی بدوی

   دادگاه خانواده با برگزاری جلسات رسیدگی، شنیدن اظهارات طرفین، بررسی لوایح و در صورت لزوم ارجاع به کارشناسی، به پرونده رسیدگی می کند. در نهایت، قاضی نسبت به صدور رأی بدوی مبنی بر پرداخت مهریه یا رد دعوا اقدام می نماید.
   زمان تقریبی: ۳ تا ۶ ماه. این مدت بسته به حجم پرونده ها در شعبه، پیچیدگی موضوع، نیاز به کارشناسی و تعداد جلسات دادرسی متغیر است.

5. گام ۵: مراحل اعتراض به رأی (تجدید نظر، فرجام خواهی)

   رأی بدوی صادره، قابل اعتراض در مرحله تجدید نظر است. هر یک از طرفین که به رأی اعتراض داشته باشند، می توانند ظرف مهلت مقرر قانونی (۲۰ روز از تاریخ ابلاغ رأی) درخواست تجدید نظرخواهی نمایند. در صورت عدم رضایت از رأی دادگاه تجدید نظر نیز، امکان فرجام خواهی در دیوان عالی کشور وجود دارد، هرچند شرایط خاص خود را دارد.
   زمان تقریبی هر مرحله اعتراض: ۲ تا ۶ ماه. این مراحل به شدت می توانند فرآیند کلی وصول مهریه را طولانی تر کنند.

6. گام ۶: قطعی شدن حکم و صدور اجراییه دادگاه

   پس از طی شدن مراحل اعتراض و تأیید نهایی رأی در مراجع بالاتر (یا عدم اعتراض در مهلت مقرر)، حکم دادگاه قطعی می شود. سپس زوجه می تواند درخواست صدور اجراییه را از دادگاه بنماید.
   زمان تقریبی: ۱ تا ۳ ماه پس از اتمام مهلت اعتراض یا تأیید نهایی.

7. گام ۷: اجرای حکم در اجرای احکام مدنی دادگستری

   اجراییه صادر شده به واحد اجرای احکام مدنی دادگستری ارجاع داده می شود. در این مرحله، زوجه می تواند درخواست توقیف اموال زوج (مشابه ثبت، اما با پشتوانه حکم قطعی دادگاه و امکان استعلامات گسترده تر) یا در صورت عدم توانایی زوج در پرداخت و در سقف ۱۱۰ سکه، درخواست صدور حکم جلب او را بنماید.
   زمان تقریبی: این مرحله می تواند از چند ماه تا چند سال به طول انجامد، زیرا به عواملی مانند وجود اموال، ادعای اعسار و سرعت عمل در شناسایی و توقیف اموال بستگی دارد.

مدت زمان رسیدگی به ادعای اعسار زوج و تأثیر آن بر زمان بندی

یکی از مهم ترین عواملی که می تواند فرآیند وصول مهریه را از طریق دادگاه به شدت طولانی کند، ادعای اعسار (ناتوانی مالی) از سوی زوج است. زوج می تواند پس از صدور حکم مهریه، دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را تقدیم دادگاه نماید. در صورت اثبات اعسار، مهریه به صورت اقساط و با پیش قسط مشخص تعیین می گردد.

مراحل رسیدگی به اعسار:

• دادگاه به منظور بررسی ادعای اعسار، اقدام به استعلامات گسترده از مراجع مختلف (مانند بانک مرکزی، پلیس راهور، اداره ثبت اسناد و املاک، سازمان امور مالیاتی) برای شناسایی اموال و وضعیت مالی زوج می نماید.
• همچنین، زوج باید شهود معتبر را برای اثبات ناتوانی مالی خود معرفی کند.
• جلسات رسیدگی برای بررسی ادله و شهادت شهود برگزار می شود.

زمان تقریبی: فرآیند رسیدگی به ادعای اعسار، شامل استعلامات و برگزاری جلسات، معمولاً ۳ تا ۶ ماه به طول می انجامد. در صورت تأیید اعسار، دادگاه مبلغی را به عنوان پیش قسط و اقساط ماهانه برای پرداخت مهریه تعیین می کند که این امر می تواند دریافت کل مهریه را تا سال ها به تعویق بیندازد.

مدت زمان کلی گرفتن مهریه از طریق دادگاه

با توجه به پیچیدگی های دادرسی، مراحل اعتراض و رسیدگی به ادعای اعسار، مدت زمان کلی گرفتن مهریه از طریق دادگاه به طور تقریبی از ۸ ماه تا چند سال متغیر است. این تفاوت فاحش، به میزان همکاری زوج، وجود اموال قابل توقیف، تعداد و طول مراحل اعتراض و نتیجه دعوای اعسار بستگی دارد.

مطالبه مهریه، فارغ از مسیر انتخابی، یک فرآیند حقوقی پیچیده و زمان بر است که نیازمند آگاهی کامل از قوانین، صبر و پیگیری مستمر است.

عوامل کلیدی مؤثر بر زمان وصول مهریه

طولانی شدن یا تسریع فرآیند وصول مهریه، تنها به انتخاب مسیر (ثبت یا دادگاه) محدود نمی شود. عوامل متعددی می توانند در این زمان بندی تأثیرگذار باشند که آگاهی از آن ها برای برنامه ریزی مؤثر، حائز اهمیت است.

عوامل تسریع کننده دریافت مهریه

شناسایی و استفاده از عوامل تسریع کننده می تواند به شما کمک کند تا مهریه خود را در زمان کوتاه تری دریافت کنید:

• وجود اموال کافی و قابل توقیف به نام زوج: اگر زوج دارای اموال رسمی و ارزشمندی باشد که تحت شمول مستثنیات دین قرار نگیرند و زوجه بتواند آن ها را به سرعت معرفی کند، فرآیند توقیف و وصول مهریه به شدت تسریع می یابد.
• همکاری زوج در پرداخت مهریه: در صورتی که زوج پس از ابلاغ اجراییه یا حکم دادگاه، به صورت داوطلبانه یا از طریق توافق، مهریه را پرداخت کند، کل فرآیند بسیار سریع تر به اتمام می رسد.
• شناسایی دقیق اموال توسط زوجه: هرچه زوجه اطلاعات دقیق تری از اموال، حساب های بانکی و دارایی های زوج داشته باشد، پروسه شناسایی و توقیف توسط مراجع قانونی سریع تر انجام می شود.
• حضور وکیل متخصص و پیگیری مستمر: وکیل مجرب با آگاهی از رویه های قانونی و اداری، می تواند پرونده را با سرعت و دقت بیشتری پیگیری کند، از اشتباهات احتمالی جلوگیری نماید و بهترین راهکارهای حقوقی را در هر مرحله اتخاذ کند.
• عدم طرح دعاوی اعسار یا اعتراضات واهی: در صورتی که زوج دعوای اعسار مطرح نکند یا اعتراضات او به آرا دادگاه بی پایه و اساس باشد، زمان کمتری صرف رسیدگی به این موارد شده و پرونده زودتر به نتیجه می رسد.

عوامل طولانی کننده دریافت مهریه

برخی عوامل می توانند به شدت فرآیند وصول مهریه را به تأخیر بیندازند و حتی آن را پیچیده تر کنند:

• عدم وجود اموال به نام زوج یا مستثنیات دین بودن آن ها: اگر زوج اموالی به نام خود نداشته باشد یا تنها اموال او جزو مستثنیات دین محسوب شوند، وصول مهریه با دشواری جدی مواجه شده و نیازمند پیگیری های طولانی مدت برای شناسایی اموال مخفی یا آینده زوج خواهد بود.
• فرار از دین یا انتقال اموال توسط زوج: در صورتی که زوج با هدف عدم پرداخت مهریه، اقدام به انتقال صوری اموال خود به نام دیگران نماید، زوجه باید دعوای ابطال معامله یا اعسار از دین را مطرح کند که خود فرآیندی طولانی و نیازمند اثبات است.
• طرح دعوای اعسار از سوی زوج و اثبات آن: همانطور که قبلاً اشاره شد، رسیدگی به دعوای اعسار و در صورت اثبات، تقسیط مهریه می تواند دریافت کامل آن را برای سال ها به تعویق اندازد.
• پیچیدگی پرونده و نیاز به کارشناسی های متعدد: در مواردی که ارزش گذاری اموال توقیف شده پیچیده باشد یا نیاز به کارشناسی های تخصصی متعدد باشد، زمان بیشتری برای اتمام پرونده صرف می شود.
• اعتراضات مکرر به آرا: استفاده از حق تجدید نظرخواهی و فرجام خواهی توسط زوج، می تواند باعث کشیده شدن پرونده به مراجع بالاتر و طولانی شدن روند دادرسی شود.
• تعداد بالای پرونده ها در مراجع قضایی و ثبتی: حجم بالای پرونده ها در دادگاه ها و ادارات ثبت، به صورت طبیعی باعث کند شدن روند رسیدگی به هر پرونده می شود.

هزینه های اجراییه و مطالبه مهریه

مطالبه مهریه علاوه بر زمان بر بودن، مستلزم پرداخت هزینه هایی نیز هست. این هزینه ها به دو دسته ثابت و متغیر تقسیم می شوند.

هزینه های ثابت در مطالبه مهریه

این هزینه ها معمولاً بر اساس تعرفه های قانونی تعیین شده و در مراحل مشخصی از فرآیند مطالبه مهریه باید پرداخت شوند:

• حق الثبت اجراییه در دفترخانه: مبلغی است که در زمان درخواست صدور اجراییه در دفترخانه محل عقد باید پرداخت شود. این هزینه بر اساس درصدی از مبلغ مهریه (معمولاً نیم عشر دولتی) محاسبه می شود.
• هزینه های دادرسی در دادگاه: در صورت مراجعه به دادگاه، هزینه های دادرسی بر اساس تعرفه های مصوب قوه قضاییه و با توجه به ارزش خواسته (مهریه) دریافت می شود.
• هزینه تأمین خواسته: برای توقیف اموال در اداره ثبت، مبلغی به عنوان تأمین خواسته اخذ می گردد که هدف آن جلوگیری از تضییع حقوق طرف مقابل در صورت رد دعوا است. این مبلغ نیز معمولاً درصدی از ارزش مهریه (مثلاً نیم عشر دولتی) است.
• هزینه کارشناسی: در صورتی که برای ارزیابی اموال توقیف شده یا بررسی سایر مسائل فنی نیاز به نظر کارشناس رسمی دادگستری باشد، هزینه کارشناسی باید توسط زوجه یا طرف درخواست کننده پرداخت شود.
• هزینه های کپی برابر اصل: برای تهیه کپی های برابر اصل مدارک مورد نیاز در هر مرحله، هزینه های مربوطه دریافت می شود.

هزینه های متغیر در مطالبه مهریه

این هزینه ها ثابت نیستند و بسته به شرایط پرونده، انتخاب وکیل و میزان توافق، می توانند متفاوت باشند:

• حق الوکاله وکیل: در صورت انتخاب وکیل برای پیگیری پرونده مهریه، حق الوکاله بر اساس توافق بین زوجه و وکیل یا مطابق تعرفه های مصوب کانون وکلای دادگستری تعیین می شود. حضور وکیل متخصص، اگرچه هزینه بر است، اما می تواند با تسریع روند و افزایش شانس موفقیت، از اتلاف وقت و انرژی بیشتر جلوگیری کند.
• هزینه های جانبی: این موارد شامل هزینه های ایاب و ذهاب، پست، فتوکپی های اضافی و سایر مخارج پیش بینی نشده در طول فرآیند می شود.

نکته: در نهایت، هزینه های دادرسی و اجراییه که توسط زوجه پرداخت شده است، در صورت پیروزی در دعوا، از زوج قابل مطالبه و وصول خواهد بود.

نکات مهم و راهکارهای عملی برای تسریع روند وصول مهریه

با توجه به پیچیدگی و طولانی بودن فرآیند مطالبه مهریه، اتخاذ راهکارهای عملی و هوشمندانه می تواند به تسریع روند و افزایش شانس موفقیت کمک شایانی کند.

۱. جمع آوری اطلاعات دقیق از اموال زوج

قبل از هرگونه اقدام قانونی، سعی کنید تا حد امکان، اطلاعات دقیق و جامعی از اموال منقول و غیرمنقول، حساب های بانکی، حقوق و مستمری، سهام و سایر دارایی های زوج جمع آوری کنید. این اطلاعات، چه در مسیر ثبت و چه در مسیر دادگاه، برای شناسایی و توقیف اموال بسیار حیاتی است. هرچه اطلاعات شما دقیق تر باشد، نیاز به استعلامات زمان بر کمتر شده و فرآیند سریع تر پیش می رود.

۲. مشاوره با وکیل متخصص مهریه

اهمیت مشاوره و بهره گیری از وکیل متخصص مهریه از همان ابتدای کار، قابل اغماض نیست. یک وکیل مجرب می تواند:

• بهترین مسیر (ثبت یا دادگاه) را بر اساس شرایط خاص پرونده شما تشخیص دهد.
• مدارک لازم را به درستی جمع آوری و تنظیم کند.
• درخواست ها و دادخواست ها را به شیوه صحیح قانونی ثبت کند.
• پرونده را به صورت مستمر پیگیری کرده و از اتلاف زمان جلوگیری نماید.
• در مواجهه با ادعاهای اعسار یا اعتراضات زوج، بهترین دفاع را ارائه دهد.
• در مذاکرات و توافقات احتمالی، منافع شما را به بهترین شکل حفظ کند.

۳. پیگیری مستمر پرونده

نباید پرونده را پس از ثبت رها کرد. پیگیری فعالانه و مستمر مراحل مختلف پرونده، چه توسط خود زوجه و چه توسط وکیل او، می تواند به تسریع روند کمک کند. تماس با ادارات مربوطه، پیگیری استعلامات و حضور به موقع در جلسات دادرسی، از اهمیت بالایی برخوردار است.

۴. توجه به محدودیت ۱۱۰ سکه

بر اساس قوانین جاری، حکم جلب و مجازات حبس برای عدم پرداخت مهریه تنها تا سقف ۱۱۰ سکه بهار آزادی یا معادل آن (در صورت توافق بر سایر انواع مهریه) قابل اعمال است. آگاهی از این محدودیت به شما کمک می کند تا انتظارات واقع بینانه ای از نتیجه پرونده داشته باشید و در صورت لزوم، راهکارهای حقوقی متناسبی را برای وصول مابقی مهریه (در صورت بیشتر بودن از ۱۱۰ سکه) در پیش بگیرید.

۵. اقدامات همزمان با دادخواست طلاق

در صورتی که قصد طلاق نیز دارید، می توانید مطالبه مهریه را همزمان با دادخواست طلاق یا پیش از آن مطرح کنید. این کار می تواند اهرم فشاری برای زوج باشد و احتمال توافق بر سر طلاق و مهریه را افزایش دهد. برخی اقدامات مانند توقیف اموال پیش از طرح دعوای اصلی (تأمین خواسته) نیز می تواند برای جلوگیری از انتقال اموال توسط زوج، بسیار مؤثر باشد.

۶. آمادگی برای یک فرآیند زمان بر

در نهایت، مهم است که برای یک فرآیند حقوقی که ممکن است زمان بر و گاهی پیچیده باشد، از نظر روحی و روانی آمادگی داشته باشید. حفظ آرامش، صبر و استقامت در طول این مسیر، به شما کمک می کند تا تصمیمات منطقی تر و مؤثرتری بگیرید و در نهایت به حق قانونی خود دست یابید.

شناسایی دقیق اموال زوج و استفاده از وکیل متخصص، دو عامل حیاتی در تسریع روند مطالبه و وصول مهریه هستند.

سوالات متداول

آیا می توان همزمان هم از طریق ثبت و هم از طریق دادگاه اقدام کرد؟

خیر، بر اساس ماده ۱۱۳ قانون برنامه ششم توسعه، زوجه ابتدا باید برای مطالبه مهریه به اداره ثبت اسناد و املاک مراجعه کند. تنها در صورتی که از طریق ثبت نتواند تمام مهریه خود را وصول کند، می تواند با دریافت گواهی از اداره ثبت، به دادگاه مراجعه نماید. بنابراین، اقدام همزمان در دو مرجع مجاز نیست و مسیرها پشت سر هم طی می شوند.

اگر مرد هیچ اموالی نداشته باشد، دریافت مهریه چقدر طول میکشد؟

در صورتی که مرد هیچ اموال قابل توقیفی نداشته باشد و اعسار او نیز در دادگاه اثبات شود، دادگاه مهریه را به صورت تقسیطی تعیین می کند. این فرآیند ممکن است تا سال ها طول بکشد تا کل مهریه به صورت اقساط ماهانه پرداخت شود. در چنین شرایطی، مدت زمان مشخصی نمی توان تعیین کرد و به توانایی مالی آتی مرد و میزان اقساط بستگی دارد. در صورت عدم پرداخت اقساط، زوجه می تواند مجدداً حکم جلب زوج را (تا سقف ۱۱۰ سکه) درخواست کند.

آیا بدون طلاق می توان اجراییه مهریه گرفت؟

بله، مهریه به محض وقوع عقد نکاح، حق قانونی زن است و او می تواند هر زمان که بخواهد، چه در طول زندگی مشترک و چه پس از طلاق، آن را مطالبه کند. بنابراین، نیازی به تقدیم دادخواست طلاق برای مطالبه مهریه نیست و زوجه می تواند بدون تقاضای طلاق نیز درخواست صدور اجراییه مهریه را بنماید.

مدت زمان صدور اجراییه مهریه برای سند عادی چقدر است؟ (مثلاً دست نوشته)

مهریه باید حتماً در عقدنامه رسمی (سند نکاحیه) قید شده باشد تا بتوان از طریق دفترخانه و اداره ثبت برای صدور اجراییه اقدام کرد. اسناد عادی مانند دست نوشته ها، مگر اینکه در مراحل بعدی توسط دادگاه تأیید و حکم قطعی برای آن ها صادر شود، به طور مستقیم قابلیت اجراییه از طریق ثبت را ندارند. در صورت وجود سند عادی، زوجه باید ابتدا به دادگاه خانواده مراجعه کرده و دادخواست اثبات وجود مهریه و مطالبه آن را تقدیم کند که این فرآیند دادرسی، بسیار طولانی تر از اجراییه اسناد رسمی است.

هزینه اجراییه مهریه را چه کسی پرداخت می کند؟

در مراحل اولیه، هزینه های اجراییه مهریه (مانند حق الثبت و هزینه های دادرسی) توسط زوجه پرداخت می شود. با این حال، پس از صدور حکم قطعی و وصول مهریه، زوجه می تواند کلیه این هزینه ها را به عنوان بخشی از خسارات دادرسی، از زوج مطالبه کرده و از او دریافت نماید.

---

نتیجه گیری

صدور اجراییه مهریه و به دنبال آن، پیگیری برای وصول کامل مهریه، فرآیندی چند مرحله ای است که می تواند بسته به عوامل گوناگون، از چند ماه تا چندین سال به طول انجامد. از مراجعه به دفترخانه و اداره ثبت تا پیگیری های دادگاهی و احتمال طرح دعوای اعسار، هر گام دارای زمان بندی و پیچیدگی های خاص خود است.

آگاهی از این جزئیات، انتخاب مسیر حقوقی صحیح و در نهایت، بهره مندی از مشاوره وکلای متخصص مهریه، می تواند تأثیر بسزایی در تسریع روند و موفقیت آمیز بودن احقاق حق قانونی زوجه داشته باشد. در این مسیر، صبر، پیگیری مستمر و اتخاذ تصمیمات آگاهانه، کلید دستیابی به نتیجه مطلوب است.