شهر یاس برنی در مجارستان Jászberény

شهر یاس برنی در مجارستان شهری است با داستانی منحصر به فرد که مردم آن به ریشه ایرانی خود افتخار می کنند و خود را از تبار قوم یاس یا آلانان می دانند. این شهر در منطقه یاس-ناتکون-سُلنُک واقع شده و نمادی از تیزهوشی و هوشمندی در مجارستان به شمار می رود ویژگی ای که اهالی آن به اجداد ایرانی خود نسبت می دهند. این ادعای تاریخی و فرهنگی یاس برنی را به مقصدی جذاب برای پژوهشگران و علاقه مندان به ریشه های مشترک تمدن ها تبدیل کرده است.

داستان پیوند عمیق یاس برنی با ایران فراتر از یک ادعای ساده است؛ این شهر با یزد در ایران پیوندی دیرینه و رسمی در قالب خواهرخواندگی دارد که بر پایه همین باور به اصالت ایرانی شکل گرفته است. این ارتباط نه تنها در اسناد و تفاهم نامه ها بلکه در نمادها و آیین های فرهنگی هر دو شهر نیز متجلی است. مردم این دیار در قلب اروپا با وجود گذشت قرن ها و تغییرات زبانی و فرهنگی همچنان به هویت نیاکانی خود پایبندند و این میراث را با افتخار به نسل های بعد منتقل می کنند. بررسی دقیق تر این شهر و مردمانش پنجره ای به سوی درک پیچیدگی های مهاجرت حفظ هویت و تبادلات فرهنگی در طول تاریخ می گشاید.

نکاتی درباره ی شهر یاس برنی در مجارستان

شهر یاس برنی واقع در استان یاس-ناتکون-سُلنُک در شرق مجارستان نه تنها به دلیل موقعیت جغرافیایی و ویژگی های شهری اش شناخته می شود بلکه هویت آن با یک ویژگی فرهنگی خاص گره خورده است: تیزهوشی مردمش. این شهر در سطح ملی مجارستان و حتی فراتر از آن به عنوان نمادی از هوش و ذکاوت شهرت دارد. باور عمومی بر این است که هر جا که اهالی یاس برنی حضور یابند انتظار می رود که با افراد باهوش و زیرک مواجه شوند. این شهرت نه تنها در محافل علمی و فرهنگی بلکه در امور اقتصادی و تجاری نیز بازتاب یافته و مردم یاس برنی به عنوان افرادی با استعداد در تحلیل و تصمیم گیری های هوشمندانه شناخته می شوند.

این ویژگی منحصر به فرد ریشه در باور عمیق مردم یاس برنی به ژنتیک ایرانی و اجدادی دارد. آن ها معتقدند که این خصیصه برجسته میراثی است که از نیاکان ایرانی تبارشان به ارث برده اند و همین امر موجب افتخار و تمایز آن ها در میان سایر اقوام مجار شده است. این ادعا نه تنها به تقویت هویت محلی آن ها کمک کرده بلکه به یک نماد فرهنگی برای شهر تبدیل شده است. در واقع هوش و ذکاوت جزئی جدایی ناپذیر از تصویر ذهنی مردم مجارستان از یاس برنی است و این شهر را به مرکزی برای نوآوری و پیشرفت در منطقه تبدیل کرده است. این ویژگی به همراه پیشینه تاریخی غنی یاس برنی را به یکی از نقاط جالب توجه در مجارستان تبدیل کرده است.

علاوه بر این یاس برنی به عنوان مرکز فرهنگی قوم یاس در اروپای شرقی شناخته می شود. این شهر میزبان موزه کوچکی است که اسناد خطی فارسی و سایر مدارک مرتبط با ریشه های تاریخی این قوم را نگهداری می کند. این موزه نه تنها یک مرکز تحقیقاتی برای پژوهشگران است بلکه مکانی برای اهالی شهر است تا با میراث فرهنگی و تاریخی خود ارتباط برقرار کنند. چهره زبان و آیین های کنونی مردم یاس برنی ممکن است شباهت چندانی با نیاکانشان در فلات باستانی ایران نداشته باشد اما پافشاری آن ها بر هویت ایرانی تبارشان یک ویژگی فرهنگی برجسته است که این شهر را از سایر نقاط مجارستان متمایز می کند. این پایداری فرهنگی در طول قرن ها گویای اهمیت ریشه های تاریخی برای مردم این منطقه است.

یکی دیگر از نمادهای مهم این شهر شیپور لهل است که نمادی از آزادی و استقلال در سراسر مجارستان به شمار می رود. این شیپور که برداشتی آزاد از شیپور فاتح پرآوازه لهستانی است از نظر مردم یاس برنی ارتباط مستقیمی با نژاد ایرانی و یزدی آن ها دارد. این نماد در بسیاری از نقاط مجارستان و در هنرهای مفهومی این کشور به کار رفته و می شود و اهمیت فرهنگی زیادی دارد. حضور سفیر ایران در مراسم رسمی این شهر در سال ۱۹۹۵ (۱۳۷۵ شمسی) نشانه ای از اهمیت این پیوند فرهنگی و تاریخی از دیرباز است. این رویداد نقطه عطفی در روابط دو جانبه شد و زمینه را برای خواهرخواندگی با یزد فراهم آورد.

این ارتباطات فرهنگی و تاریخی به ایجاد فضایی برای تبادل دانش و تجربه بین مردم یاس برنی و ایران کمک کرده است. مردم یاس برنی با افتخار به فرزندان خود آموزش می دهند که ریشه های ایرانی دارند و این اعتقاد بخشی جدایی ناپذیر از هویت آن ها شده است. این شهر نه تنها از نظر تاریخی بلکه از نظر اقتصادی نیز پویا است و مردم آن به عنوان فعالان اقتصادی موفق شناخته می شوند. این ترکیب از هوش ذاتی میراث فرهنگی غنی و پویایی اقتصادی یاس برنی را به یکی از شهرهای مهم و تاثیرگذار در منطقه خود و حتی در سطح ملی مجارستان تبدیل کرده است. این نکات تصویری جامع از شهر یاس برنی و ویژگی های منحصربه فرد آن ارائه می دهند.

این قوم مجارستانی ادعا می کنند که اجدادی ایرانی داشته اند!

داستان ادعای اجداد ایرانی توسط مردم شهر یاس برنی در مجارستان ریشه ای عمیق در تاریخ و مهاجرت های بزرگ اقوام دارد. حدود ۸۰۰ سال پیش در پی حمله مغول ها و نیروهای مهاجم به ایران و مناطق تحت حکومت آن یکی از اقوام ایرانی تبار به نام آلانان (که در برخی اسناد با عنوان قوم یاس یا آس نیز شناخته می شوند) برای دوری از آتش جنگ و تهاجم از سرزمین قفقاز و فلات ایران مهاجرت کردند. این قوم به سمت غرب حرکت کرده و در نهایت به منطقه ای پناه بردند که امروزه شهر یاس برنی در آن قرار دارد. این مهاجرت نقطه آغاز شکل گیری یک جامعه ایرانی تبار در قلب اروپای مرکزی بود که تا به امروز نیز بقایای فرهنگی و هویتی آن مشهود است.

قوم آلانان که اجداد مردم یاس برنی محسوب می شوند واقعاً وجود داشته اند و در زمره اقوام ایرانی بوده اند. شواهد تاریخی متعددی این مدعا را تأیید می کنند. حتی در اشعار حکیم ابوالقاسم فردوسی شاعر بزرگ حماسی ایران در شاهنامه به نام این قوم اشاره شده است که نشان دهنده حضور و اهمیت آن ها در تاریخ ایران باستان است. علاوه بر منابع ایرانی نام این اقوام در اسناد تاریخی مجارستانی ها و روسی ها نیز با عنوان قوم یاس و آس آورده شده است که همگی بر ریشه مشترک آن ها با نام شهر یزد و سرزمین های ایرانی دلالت دارند. این گستردگی اشاره در منابع مختلف اعتبار تاریخی ادعای مردم یاس برنی را دوچندان می کند.

قوم آلانان نیاکان مردم یاس برنی از اقوام ایرانی تبار بودند که در پی حمله مغول ها از قفقاز به مجارستان مهاجرت کردند و ریشه های فرهنگی خود را تا قرن ها حفظ نمودند.

پس از مهاجرت به مجارستان مردم قوم یاس در کنار رودی به نام زاجوا یکجانشین شدند و جامعه ای را تشکیل دادند. این استقرار نه تنها به آن ها امکان بقا داد بلکه فرصتی برای حفظ فرهنگ و زبان مادری شان فراهم آورد. در کتب تاریخی آمده است که مردم این قوم تا قرن ۱۵ میلادی بر حفظ زبان و فرهنگ ایرانی خود بسیار اصرار داشته اند و آن را به خوبی حفظ کرده بودند. این پایداری فرهنگی در برابر محیط جدید نشان از عزم راسخ آن ها در حفظ هویت نیاکانی شان دارد. اما با گذشت زمان و تأثیرپذیری از زبان مجاری به تدریج زبان فارسی در میان آن ها رو به فراموشی نهاد.

با این حال با وجود اینکه زبان فارسی در بین نسل جدید یاس برنی فراموش شده است ریشه بسیاری از اسامی در این شهر هنوز هم ایرانی است. به عنوان مثال نام خود شهر یاس برنی از لحاظ آوایی ساده شده اسم هایی چون یاز و یازْد است که به شهر یزد در ایران اشاره دارد و این شباهت یکی از دلایل اصلی خواهرخواندگی این دو شهر شد. این پیوندهای زبانی حتی پس از قرن ها نشانه هایی از ارتباط عمیق فرهنگی و تاریخی را حفظ کرده است. مردم یاس برنی خود بیش از آنکه خود را مجارستانی بدانند بر ایرانی بودن خود اصرار می ورزند و این هویت را با افتخار به نسل های بعدی منتقل می کنند.

این ادعا نه تنها یک باور فرهنگی است بلکه به یک عنصر کلیدی در هویت جمعی مردم یاس برنی تبدیل شده است. آن ها معتقدند که هوش و ذکاوت بالایشان که در میان مردم مجارستان زبانزد است از اجداد ایرانی آن ها به ارث رسیده است. این باور به ژنتیک ایرانی به عنوان مهم ترین عامل تأثیرگذار در خصوصیات برجسته آن ها موجب افتخار و مباهات این مردم است. چنین ادعایی نه تنها از نظر فرهنگی و تاریخی حائز اهمیت است بلکه نشان دهنده قدرت یک هویت جمعی است که در طول قرن ها و با وجود تغییرات فراوان همچنان پابرجا مانده و به عنوان یکی از ویژگی های اصلی این قوم مجارستانی شناخته می شود.

یاسبرین ـ مجارستان – شهرداري يزد

ارتباط میان شهر یاس برنی در مجارستان و شهرداری یزد در ایران داستانی از خواهرخواندگی است که بر پایه باور به ریشه های مشترک تاریخی و فرهنگی شکل گرفته است. این پیوند منحصر به فرد در سال ۱۳۷۴ (۱۹۹۵ میلادی) و پس از آگاهی از ریشه های مشترک آغاز شد. نقطه عطف این رابطه دعوت شهردار وقت یاس برنی از سفیر ایران در روز رسمی مردم این شهر بود. این دعوت با هدف حضور نماینده ای از سرزمین مادری مردم یاس برنی در این مراسم صورت گرفت و برای اولین بار پیشنهاد خواهرخواندگی این شهر با یزد مطرح شد. این اقدام نشان از تمایل عمیق مردم یاس برنی به بازشناسی و تقویت پیوندهای نیاکانی خود داشت.

امضای تشریفاتی تفاهم نامه خواهرخواندگی در یکم دسامبر ۱۹۹۶ میلادی صورت گرفت. در آن سال هیئتی با محوریت استانداری یزد عازم مجارستان شد و توافقات اولیه برای این خواهرخواندگی انجام پذیرفت. اهداف این تفاهم نامه فراتر از یک همکاری ساده بود؛ ریشه های مشترک خویشاوندی برقراری اعتماد دوستی و توسعه ارتباطات فرهنگی و اقتصادی از جمله مهم ترین اهداف این پیوند بود. نکته جالب توجه این است که این دو شهر در آسیا و اروپا هیچ پیشینه تاریخی مستقیمی به جز باور مردمشان به ریشه های باستانی مشترک ندارند. در واقع شباهت تلفظ نام یزد و یَزبِرین (تلفظ مجاری یاس برنی) نیز به ایجاد این حلقه ارتباطی کمک شایانی کرد.

پس از تفاهم اولیه ارتباط چندانی بین مقامات دو شهر تا سال ۱۳۸۶ شمسی وجود نداشت. اما در این سال با دعوت مجدد از شهردار وقت یاس برنی آقای گدئی یادداشت تفاهم جدیدی تهیه و با امضای آن در یزد خواهرخواندگی فیمابین احیا شد. این تجدید تفاهم با سفر متقابل هیئت ایرانی در سال ۱۳۸۷ و سپس ارسال نمادهای دو شهر و پیگیری سایر مفاد ادامه یافت. این تبادلات نشان از جدیت و علاقه طرفین به توسعه این رابطه داشت. در همین راستا نماد شهر یاس برنی معروف به شیپور لهل که نماد آزادی و استقلال مردم مجار است در سال ۱۳۹۱ در میدان آزادی شهر یزد رونمایی شد.

پیوند خواهرخواندگی میان یزد و یاس برنی بر پایه باور به ریشه های مشترک ایرانی و تبادلات فرهنگی عمیق نمادی از ارتباطات فرامرزی تمدن هاست.

متعاقب این رونمایی تفاهم نامه جدیدی نیز با حضور دکتر تاماش سابو شهردار جدید یاس برنی و نمایندگان وزارت امور خارجه مجارستان به امضا رسید که بر پایداری این ارتباط تأکید داشت. دو سال بعد نماد شهر یزد یعنی بادگیر باغ دولت آباد طی سفر هیئت شهرداری یزد در شهر یاس برنی رونمایی شد. امروزه نماد بادگیر شش وجهی و اصیل یزدی در مرکز این شهر مجارستانی خودنمایی می کند و به عنوان یادبودی از این پیوند عمیق فرهنگی شناخته می شود. این تبادل نمادها فراتر از یک اقدام تشریفاتی نشان دهنده احترام متقابل به میراث فرهنگی یکدیگر و تعمیق روابط دو شهر است.

در سال های اخیر نیز این ارتباطات ادامه یافته و با حضور یک هیئت بلندپایه از کشور مجارستان خیابان یاس برنی در یزد نام گذاری و با حضور دو شهردار رسماً رونمایی شد. این نام گذاری یکی از بارزترین نمادهای این خواهرخواندگی و پیوند تاریخی است. یک داستان جالب در این زمینه مربوط به یکی از میهمانانی است که از یاس برنی به یزد آمده بود. او هنگام بازگشت گلدان کوچکی حاوی خاک وطن با خود می برد و در پاسخ به پرسش ها می گوید: بخشی از خاک وطن را با خود می برم. این جمله عمق باور مردم یاس برنی به ریشه های ایرانی خود را به خوبی نشان می دهد و بیانگر پیوندی فراتر از مرزهای جغرافیایی است که از طریق آن دو شهر در دو قاره مختلف به واسطه یک تاریخ مشترک به هم گره خورده اند.

این رابطه عمیق میان یاس برنی و یزد نه تنها بر اهمیت میراث فرهنگی و تاریخی تأکید دارد بلکه نشان دهنده توانایی فرهنگ ها در عبور از مرزها و ایجاد پیوندهای انسانی است. این خواهرخواندگی به عنوان الگویی موفق از تبادلات فرهنگی بین المللی می تواند الهام بخش سایر شهرها برای کشف و تقویت ریشه های مشترک تاریخی و فرهنگی باشد. این پیوند گواهی بر این حقیقت است که تاریخ نه تنها در کتاب ها بلکه در هویت و باورهای مردم نیز زنده است و می تواند پلی میان گذشته و حال و میان فرهنگ های گوناگون ایجاد کند.

قوم یاس چه کسانی هستند؟

قوم یاس گروهی از آلانان هستند که نیاکان مردم شهر یاس برنی در مجارستان محسوب می شوند. این قوم ریشه ای ایرانی تبار دارند و در گذشته در منطقه قفقاز زندگی می کردند. آن ها به زبان آسی که از شاخه زبان های هند و ایرانی است صحبت می کردند و در تاریخ نامه های مختلف با عنوان آس یا یاس از آن ها یاد شده است.

پیشینه قوم یاس چیست؟

پیشینه قوم یاس به دوران باستان بازمی گردد. آن ها در زمان انوشیروان ساسانی یکجانشین شدند و تحت نظر پادشاهی ایران زمین زندگی می کردند. حدود ۸۰۰ سال پیش در پی حمله مغول ها از سرزمین خود در قفقاز مهاجرت کرده و به سمت اروپای شرقی از جمله مجارستان پناه بردند و در نهایت در کنار رودخانه زاجوا در مجارستان ساکن شدند.

چرا قوم یاس ریشه ایرانی دارند؟

قوم یاس ریشه ایرانی دارند زیرا آن ها از تبار آلانان هستند که یک قوم ایرانی تبار شناخته می شوند. شواهد تاریخی از جمله اشارات در شاهنامه فردوسی و اسناد تاریخی مجارستانی و روسی بر این اصالت ایرانی تأکید دارند. همچنین شباهت های زبانی و فرهنگی از جمله نام شهر یاس برنی با یزد این ریشه را تقویت می کند.

ارتباط شهر یزد با یاس برنی چیست؟

ارتباط شهر یزد با یاس برنی بر پایه خواهرخواندگی رسمی است که از سال ۱۳۷۴ (۱۹۹۵ میلادی) آغاز شد. این پیوند به دلیل باور مردم یاس برنی به ریشه های مشترک ایرانی و شباهت های تلفظی نام دو شهر شکل گرفت. این خواهرخواندگی شامل تبادلات فرهنگی از جمله رونمایی از نمادهای دو شهر (شیپور لهل و بادگیر یزد) و نام گذاری خیابان یاس برنی در یزد است.

جمعیت شهر یاس برنی چقدر است؟

محتوای ارائه شده اطلاعات دقیقی درباره جمعیت شهر یاس برنی ارائه نمی دهد. اما این شهر به عنوان مرکز فرهنگی قوم یاس و یکی از شهرهای مهم در استان یاس-ناتکون-سُلنُک مجارستان شناخته می شود. جمعیت آن در محدوده شهرهای متوسط مجارستان قرار می گیرد که معمولاً بین ۲۵,۰۰۰ تا ۳۰,۰۰۰ نفر است.